Titel: Omwenteling
Auteur: Jan Rotmans
Uitgever: De Arbeiderspers
ISBN: 978 90 295 2037 9

Hoe kunnen we toekomstbestendig worden? Welke verandersleutels hebben we daarvoor in onze handen en wat Zijn de mogelijke transitiepaden om te volgen? Dit zijn de hoofdvragen in het boek “Omwenteling“. Een denkkader dat auteur Jan Rotmans, professor aan de Erasmus Universiteit schetst voor mensen, organisaties en de samenleving.

Met “Omwenteling” speelt hij in op een urgent vraagstuk. Doordat we leven in een tijdperk dat op zijn einde loopt, zoeken we naar nieuwe mogelijkheden. Als samenleving zijn we op zoek naar oplossingen voor uitdagingen als klimaatveranderingen, een duurzame economie en een gezonde mens- technologie relatie. Het huidige systeem toont gebreken en zorgt voor vervuiling, groeiende ongelijkheid en uitputting van de grondstoffen. Het is tijd voor een nieuwe economie – een “Next Economy“. Maar hoe geven we die vorm?

Spannende tijd

Kortom, we leven in een spannende tijd. Rotmans heeft hierover een helder en bondig verhaal geschreven. Hij put hierbij uit verschillende praktijkvoorbeelden. Het boek leest makkelijk weg en geeft je een inkijk in mogelijke perspectieven. Er is namelijk niet één pad, er zijn verschillende toekomsten en slechts door experimenteren en te leren maken we progressie. “Omwenteling” is echter geen praktisch doe-het-zelf boek.

Het geeft eerder de filosofie weer die nodig is om impact, en daarmee verandering, te bereiken. En om dit te bereiken, zijn er kantelaars nodig. Volgens Rotmans is dit lang niet voor iedereen weggelegd. Het omvat ook geen grootschalig inclusief traject. De omwenteling vraagt om een selecte groep toegewijde mensen, die hiervoor ook offers leveren. Als je echt een verandering teweeg wilt brengen, is er geen weg meer terug.

Toekomstbeeld

Welke transities voorziet Rotmans? Er zal een waardeverschuiving nodig zijn van egocentrisch, kapitalistisch naar samen-redzaamheid en vertrouwen. Hij pleit voor een nieuw sociaal weefsel, bestaande uit gemeenschappen, coöperaties en netwerken, fysiek dan wel virtueel. Hieronder ligt een verschuiving van individualistisch naar gepersonaliseerd, waardoor er meer ruimte is voor solidariteit. Dit vraagt uiteraard ook om nieuwe verdienmodellen die mogelijkheid bieden op “beter” i.p.v. “meer”, “eco” i.p.v. “ego” en focus op gebruik van producten i.p.v. bezit. Of beter nog: denken in combinatie en én – én. Dit wordt mogelijk door de nieuwe technologieën.

Transitie is op zichzelf een langzaam traject en het succes kan pas over een langer termijn geëvalueerd worden. Daarnaast betekent dit dat het een tijd zal zijn van continue verandering; chaos. Een overgangssituatie. De stabiliteit, zoals we die nu in ons deel van de wereld kennen, zal losgelaten moeten worden. Dit terwijl de effectiviteit niet is uitgewezen. Daarmee terugvallend in het ‘oude’ denken over efficiëntie en effectiviteit. Desalniettemin, wil je wel de effecten zien van de kantelaars, die netwerken koppelen en de verandering bewerkstelligen. En daarvoor is een experimenteercultuur van essentieel belang Dit boek geeft stof tot nadenken en roept op om de koploper, verbinder en kantelaar in je zelf of je omgeving te vinden en steunen.

Waardering: 8/10

Lees “Omwenteling” zelf!

Het bericht Omwenteling – Jan Rotmans verscheen eerst op Lekker lezen.