Titel: Vind je Ikigai
Auteur: Francesc Miralles en Hector Garcia
Uitgever: Boekerij
ISBN:978 90 225 8169 8

Als je dit jaar nog één boek mag kopen en als je écht zeker wilt Zijn dat je beter wordt door het te lezen, sla dan “Vind je Ikigai” maar over. Zelden heb ik een boek gezien dat zo vol staat van platitudes en algemeenheden, onjuiste redeneringen en ronduit misleidend is in haar titel.

Ikigai

Volgens Miralles en Garcia is je Ikigai datgene wat zich bevindt op het snijvlak van “Waar je van houdt”, “Waar je goed in bent”, “Wat de wereld nodig heeft” én “Waar je voor betaald kunt worden”. Als je dat hebt gevonden zul je gelukkig zijn omdat je bezig bent met iets waar je passie van krijgt en waar je nog eens van kunt leven ook. Wie wil dit nu Niet vinden?

Het is alleen zo jammer dat “Vind je Ikigai” over zo een beetje alles gaat, behalve het…vinden van je Ikigai.

Geen diepgang

Het boek leest alsof een of andere blogger een hele berg artikeltjes over persoonlijke groei, zelfhulp en spiritualiteit heeft geschreven. De auteurs proberen er een geheel aan te smeden door het boek op te hangen aan een treinreis door Japan. Maar dit kan niet verbloemen dat het een wat bij elkaar geraapt zootje is, waarbij ook de diepgang nog eens ontbreekt.

Niet alleen dat, maar zelfs in de oppervlakkige beschrijving van de “lessen” die ze met ons delen gaan ze inhoudelijk in de fout doordat ze hun research niet op orde hebben. Zo komen ze op pagina 104 met een mooie matrix die je moet helpen om je leven te organiseren aan de hand van twee assen: mate van urgentie en mate van belang. Ze verwijzen hiervoor netjes naar auteur Covey. Het jammere is alleen dat dit schema niet van Covey is, maar van Eisenhower.

Of ergens anders gooien ze er een bron in, zonder ook maar enige toelichting van de relevantie: “Een van de sleutels van voorspoed, waar grootheden als Warren Buffet ons op wijzen, is dat we moeten leren onbevreesd op lange termijn te denken.” (p.241). Deze zin staat in een stukje over het zoeken naar dingen waarvoor je betaald zou kunnen worden, zonder ook maar enige verdere context of toelichting hoe we dat dan zouden moeten doen.

Egoïstisch

Andere lessen zijn ronduit egoïstisch en zouden -als iedereen dit zou doen- de wereld veranderen in een nachtmerrie. Op het 17e station (hoofdstuk) adviseren ze je om je vrienden in kaart te brengen, omdat jij het gemiddelde zou zijn van de vijf mensen met wie je het meeste optrekt. Bijvoorbeeld bij inkomen of de mate van geluksbeleving. Als je deze les volgt, moet je dus op zoek naar mensen die meer verdienen/gelukkiger zijn dan jij. Mensen die onder jouw score vallen, trekken je omlaag en moet je dus lozen. Dat is al niet bepaald een toonbeeld van karakter. Maar doorredenerend: waarom zou iemand die hoger scoort dan jij, jou als vriend willen hebben?
Immers: jij trekt hen naar beneden.

Raar wereldbeeld

Dit egoïstische is niet het enige waar de auteurs naar mijn gevoel helemaal de weg kwijt zijn. Dat blijkt misschien wel het meest wanneer ze spreken over het nemen van de Grote Besluiten in je leven. We kiezen elke dag van alles, maar sommige besluiten vereisen meer aandacht: “Een baan opgeven die ons leegzuigt, een verhouding beginnen of verbreken, van beroep, stad of zelfs land veranderen, ouders worden, gewoonten opgeven die we al ons hele leven hebben. Elk van deze besluiten zal doorwerken in alle facetten van ons bestaan.” (p.178).

Zover nog niets raars. Het rare komt een bladzijde verder: “Binnen de categorie cruciale beslissingen vallen ook besluiten die miljoenen mensen nemen, zoals (…) veranderen van seksuele voorkeur.”(p.179).

Het staat er echt. Miralles en Garcia vinden niet alleen dat je je vrienden moet lozen zodra ze je niet meer van dienst zijn, ze vinden ook dat jouw seksuele voorkeur een keuze is. Zo van “Goh, laat ik vandaag eens homo/hetero/aseksueel zijn”. Deze insinuatie alleen al diskwalificeert deze twee wat mij betreft als leraar over een succesvol leven. Laat ze lekker voor de Westboro Baptist Church gaan werken om homos te genezen van hun “afwijkende keuzes”.

Warrig geschreven

Nog een punt van kritiek: de schrijfstijl. Ik heb altijd geleerd dat een betoog enige structuur moet bevatten en dat je niet moet afsluiten met iets dat niet uit het voorgaande volgt. Het 19e hoofdstuk, over een digitaal dieet is een voorbeeld van hoe het niet moet. Het begint redelijk helder: door analoge technologie te gebruiken (zoals analoge fotografie) dwing je jezelf om te vertragen en meer aandacht te hebben voor waar je mee bezig bent. Prima, helder.

Vervolgens komen er een paar tech-goeroes voorbij, die vinden dat je technologie moet beperken. Maar dan, ineens, sluiten ze af met een zin over straling. Voor eigen parochie sprekend is dit misschien prima, maar in de tekst komt deze opmerking vanuit het niets, om bovendien nergens heen te gaan. Schrijven is schrappen, die zin was beter geschrapt.

Suggestie van verbanden

De lijst van kritiekpunten begint een beetje op zo een Amerikaans tellsell programma te lijken: “Maar wacht, er is meer!”. Nog een kritiekpunt, wat bij meer zelfhulpboeken voorkomt: het suggereren van een verband, terwijl dit er niet is of niet hoeft te zijn. Bijvoorbeeld pagina 208: “In talloze, op interviews gebaseerd onderzoeken is aangetoond dat aardige mensen gelukkiger zijn. Er is een sterke correlatie tussen de mate van altruïsme en persoonlijke tevredenheid.” (p.208). Dus moet je iets voor de gemeenschap gaan doen, vervolgen ze. Want, zo suggereren ze, als je altruïstisch bent, wordt je gelukkig.

Alleen is dat laatste op geen enkele wijze af te leiden uit de correlatie. Leidt altruïsme tot geluk? Of zijn mensen die gelukkig zijn nu eenmaal beter in staat tot altruïstisch handelen?

Wees goed voor de mens is een prima advies, maar als richtlijn om gelukkiger te worden is het nergens op gebaseerd.

Ikigai vinden

Staat er dan helemaal niets over het vinden van je Ikigai? Nou, eigenlijk wel. Op pagina 77 staat een opdracht waarbij we moeten opschrijven wat we niet leuk vinden. Als we maar lang genoeg dingen wegstrepen, blijft er iets over. En op pagina 233 lijkt er iets te komen. Na een uitgebreide inleiding volgt De Grote Oefening waarmee we onze Ikigai kunnen vinden. Let wel, dit zijn ongeveer zes pagina’s. Zes pagina’s die ons helpen om onze Ikigai te vinden. Zes pagina’s waarop niets anders is gedaan dan het uitschrijven van het schema dat hierboven al is aangehaald.

En dat is het. Zes…hele… pagina’s… op een boek van 251 bladzijds, zijn er zes pagina’s gewijd aan het onderwerp dat in de titel genoemd is. Dat betekent dat er ruwweg 240 pagina’s aan oppervlakkig, bijeengeraapte meuk is toegevoegd aan een stuk tekst dat op zijn best een wat matige blogpost zou zijn.

Wil jij je Ikigai vinden? Bespaar dan om te beginnen € 15 en koop dit boek niet.

Waardering: 1/10

Lees “Vind je Ikigai” zelf!

Het bericht Vind je Ikigai – Francesc Miralles en Hector Garcia verscheen eerst op Lekker lezen.