De Oostenrijkse privacystichting Noyb is niet te spreken over een amendement die op het allerlaatste moment is ingebracht. Deze verbiedt partijen om openlijk te spreken over procedures en beslissingen bij privacyschendingen als deze het predicaat ‘vertrouwelijk’ hebben gekregen. Volgens de stichting proberen technologiebedrijven op deze manier critici de mond te snoeren.

Dat zegt Max Schrems, voorzitter van Noyb, in een persbericht over Het Amendement.

‘Kritiek leveren wordt onmogelijk met amendement’

Schrems zegt dat de Data Protection Commission (DPC) en grote techbedrijven als Meta en Google al jaren proberen om zo min mogelijk informatie over procedures en beslissingen openbaar te maken. Nagenoeg alle argumenten die privacyvoorvechters hanteren worden als ‘vertrouwelijk’ bestempeld. Aanleiding daarvoor is volgens Schrems dat negatieve berichtgeving over deze bedrijven een negatief effect heeft op de aandelenkoers en de publieke opinie over het bedrijf.

De toezichthouders in de meeste EU-lidstaten gaan hier niet in mee, maar de Ierse toezichthouder heeft deze aanpak volgens Noyb overgenomen. “Je kunt geen kritiek leveren op een autoriteit of grote techbedrijven als je niet mag zeggen wat er in een procedure gebeurt. Door elke minuscule informatie ‘vertrouwelijk’ te verklaren, proberen ze het publieke debat en de berichtgeving te belemmeren”, zegt Noyb-bestuursvoorzitter Schrems in een reactie.

Schrems: ‘Amendement is rampzalig voor democratie’

Schrems meent dat de DPC en technologiebedrijven iedere vorm van kritiek proberen te criminaliseren. “De voorgestelde wet in Ierland maakt het delen van informatie over een procedure strafbaar. Dit laat zien dat ze het publiek en verslaggevers vrezen. De wet zou het DPC echter toestaan om selectief informatie te delen wanneer het dat nodig acht. Het is verbijsterend dat dit in een Europees land zou gebeuren”, aldus de privacyactivist.

Het amendement van de Data Protection Act, die aanstaande woensdag door Het Ierse Parlement goedgekeurd moet worden, smoort volgens Schrems het publieke debat in de kiem. Hij vindt dat de Ierse toezichthouder DPC het werk van Noyb strafbaar probeert te maken. “Als het anderen nu verboden wordt om erover te praten, blijft er alleen een ‘overheidswaarheid’ over. Dit is uiterst rampzalig in een democratische samenleving”, zo zegt hij.

Schrems is evenmin te spreken over de manier waarop het amendement is toegevoegd. Dat gebeurde op het allerlaatste moment, zonder dat er een publiek debat aan vooraf ging. En dat terwijl er al sinds september 2022 wordt gedebatteerd over de Data Protection Act.

Noyb is bang dat samenwerking tussen toezichthouders in het geding komt

Noyb stelt dat het amendement Ierse en Europese regels schendt. De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) beperkt de geheimhoudingsplicht over vertrouwelijke informatie tot werknemers van regelgevende instanties. Andere personen en partijen mogen daar in alle openheid over praten.

Tot slot vraagt de privacyactivist zich af hoe de Ierse wetgeving straks in de praktijk zal uitpakken. Hij vreest dat de DPC de wetgeving aangrijpt om samenwerking met andere privacywaakhonden te torpederen. “We kennen geen enkele toezichthouder die de vrijheid van meningsuiting zou beperken zoals de Ierse wet voorschrijft. Het is ook onduidelijk hoe de DPC nog kan samenwerken met andere toezichthouders in de EU als de meeste documenten ‘vertrouwelijk’ worden”, aldus Schrems.

Hij roept het Ierse parlement dan ook op om het amendement te verwerpen.