In Zijn boek 'Verdraaide Organisaties' legt Wouter Hart uit hoe organisaties kunnen afdrijven van de Bedoeling waarvoor ze opgericht zijn. Hij presenteert een figuur met drie cirkels. De kern representeert de bedoeling, de cirkel er omheen de leefwereld en de buitenste (omvattende) cirkel de systeemwereld. De leefwereld is de wereld waarin de echte dingen gebeuren. Wouter beschrijft hoe de systeemwereld vaak bezit neemt van de leefwereld en hoe daarmee het contact met de bedoeling van organisaties verloren gaat. De richting van het organiseren is van de systeemwereld naar de bedoeling. Met procedures, regels, normen en beleid wordt de organisatie beheersbaar gemaakt. Beleid heeft niet tot doel de bedoeling te ondersteunen, maar te zorgen dat de organisatie beheersbaar wordt. Een doorgevoerde wijze van denken heeft grote consequenties voor de wijze waarop mensen zich binnen deze organisaties gedragen.
De wijze waarop dit beschreven wordt is volgens mij nauw verwant met de zoektocht naar evenwicht tussen vinken en vonken. Het vinken gaat over het afregelen van de systeemwereld. Het vonken gaat over de intrinsieke motivatie die bij medewerkers aangeboord wordt.

Deze week lanceerde Staatssecretaris Van Rijn het idee dat de ZZP's (zorgzwaartepakketten) niet direct antwoord geven op de behoefte van de client. Zijn redenering is dat je beter in een echt gesprek met de client kunt bepalen wat noodzakelijk is. Wat kan de client wel en waar heeft hij hulp bij nodig? Met deze stelling verwerpt hij de systeemwereld en doet hij een beroep op de bedoeling van de organisatie.
Het gaat bij dit alles om de vraag hoe we weer een betrokken samenleving maken. In de vorige blog over “eigen kracht” kwam dit al aan de orde. Boeiende en veelomvattende vraag die zich niet alleen beperkt tot de zorg. Dit is eigenlijk hoe onze maatschappij gemodelleerd wordt en ogenschijnlijk steeds meer onder controle gebracht wordt door overheden. Ogenschijnlijk, want onttrokken aan het oog van de overheden

ontstaan nieuwe vraagstukken.

Doet me ook denken aan de film The Matrix waar de virtuele wereld en de echte wereld door elkaar lopen en niet van elkaar te onderscheiden zijn. Wouter Hart geeft aan het einde van zijn boek een aantal principes die kunnen helpen Een Organisatie te maken die gebaseerd is op de

bedoeling. Een organisatie van vlees en bloed met echte mensen die je gewoon dingen kan vragen. Ik kan het van harte eens zijn met deze principes.