Filistinli aktivist çizer Naci el-Ali’nin yaratıcısı olduğu Hanzala karakteri neyi simgeliyor? Naci el-Ali’nin hayatı ve Hanzala hakkında bilmek isteyebileceğiniz tüm detaylara yer verdik.

Arap dünyasının önemli çizerlerinden Naci el-Ali, Hanzala karakteri ile oldukça beğeni toplamıştır. Dünyaya sesini Hanzala karakteri ile duyurmaya çalışan çizer, ölümünden 37 yıl sonra tekrar gündeme gelmektedir. Hanzala, yazarın o zamanlar da yaşanan ve halen günümüzde devam eden Filistin işgali ve İsrail zulmüne vurgu yaptığı gibi ilgilisine merak uyandıran bir hikaye sunmaktadır.

Naci el-Ali’nin Hayatı

Naci Selim el-Ali Kimdir? Naci el-Ali, 1938 yılında Filistin’in Celile bölgesinde dünyaya gelmiştir. 10 yaşında ailesi ile birlikte yaşadığı Şecere köyünden, işgalci Siyonist çetelerin istilası ve tahliyesi sonucu yaşadığı hayattan koparılmıştır.

İsrail’in ilk başbakanı olan David Ben Gurion ve beraberindeki 25 kişinin 14 Mayıs 1948 yılında Tel Aviv Müzesi’nde açıklanan İsrail Bağımsızlık Bildirgesi sebebiyle yüz binlerce Filistinli ile birlikte tehcir edilmiş ve Lübnan’daki Aynu’l-Hilve Mülteci Kampına götürülmüştür.

Naci ve ailesi yerleştikleri Aynu’l-Hilve Mülteci Kampında, çok zor şartlar altında bir çadırda hayata tutunma mücadelesine girmiştir. Kampı ikinci vatanı olarak benimseyen Naci, ressam olma hayallerine ilk burada adım atmış ve kamp duvarları onun için ilk tuval olmuştur.

Eğitimini kamplarda kurulan okullarda almaya çalışmış ve resme olan yetkinliğini bu süreçte geliştirmiştir. Hayatına bu şekil devam edemeyeceğini düşünen Naci el-Ali, 1957 yılında Suudi Arabistan’da çalışma fırsatı yakalayarak araba tamirciliği yapmaya başlamıştır. 2 yıllık iş deneyiminden sonra Lübnan’a dönmüş ve Beyrut Güzel Sanatlar Akademisi‘nde resim dersleri almaya başlamıştır.

Küçük yaşlardan beri yaşadıkları ile derinden etkilenen Naci, bu acı tecrübelere çizimlerinde de yer vermiştir. Aynı zaman da Milliyetçi Arap akımını da ilgisi olan çizer, bu çizimlerin sonucu olarak eylemler ve hapis cezasını beraberinde getirmiştir.

Filistin’in gündemini ele alan çizimleri ile dikkat çeken Naci, Filistin Ulusal Kurtuluş Hareketi‘nin önemli isimlerinden olan gazeteci Gassan Kanafani tarafından keşfedilmiştir. Bu keşif ona el-Hürriye gazetesinin kapılarını açmıştır.

Lübnan’da vatandaşlık alamamış ve 1963 yılında Kuveyt‘e taşınmıştır. Bu sıralarda aynı kampta yaşadıkları Vidad Hanım ile evlenmiş ve bu evlilikten dört çocuğu olmuştur. Gittiği Kuveyt’te Filistin temalı çizimlerine yoğunlaşmış eleştiri toplayan bir zamana girmiştir.

1974 yılında Ortadoğu’nun önemli dergilerinden olan Sefir dergisinde çalışmaya başlamış ve 1979 yılında Arap Karikatüristler Birliği Başkanı olarak seçilmiştir. Çizimleri ile oldukça dikkat çeken Naci, İsrail’in de rahatsız edici politikalarına maruz kalmıştır.

Bu rahatsızlıklar sonucunda hem kendisi hem ailesi çok sayıda ölüm tehdidi almış. 22 Temmuz 1987 tarihinde Londra’da çalıştığı gazetenin ofisine giderken Mossad tarafından silahlı saldırıya uğramıştır.

Boynundan vurulan Naci el Ali, 38 gün komada kaldıktan sonra 29 Ağustos 1987 tarihinde şehid olmuş ve Londra’da defnedilmiştir. Ölümünden bir yıl sonra da Paris’te Dünya Gazete Yayıncıları Birliği, Naci el Ali’ye “18. asırdan bu yana en büyük karikatüristlerden biri” unvanını vermiş, ”Altın Kalem Özgürlük Ödülü” ne layık görülmüştür. Japonya’daki bir gazete tarafından ”En iyi on karikatüristlerden biri” seçilmiştir.

Hanzala Neyi Simgeliyor?

Naci el-Ali’nin dünya çapında tanınmasını sağlayan, Hanzala kimdir ve neyi simgeliyor? Hanzala, Naci el-Ali’nin karakalem ile ortaya konulan ve Filistin direnişini anlatan karakteridir.

Naci için, o sesi her yerden duyulan fakat yüzü asla bilinmeyecek küskün çocuk Hanzala’ydı. Her milletin her yaştan insanın yaşadıklarını sorgulatılacak çizgilere sahipti.

Hanzala, ilk kez 13 Temmuz 1969 tarihli Kuveyt’te es-Siyâse gazetesinin nüshasında yayınlandı. Kısa sürede Arap dünyasında tanınmış daha sonra tüm dünyada da adını duyurarak Filistin direnişin sembollerinden biri haline gelmiştir.

Naci el-Ali, çizdiği Hanzala ile tüm bu sloganların, silahların, müzakerelerin yapamadığını bir çocuk karakteri üzerinden yapmaktaydı.

Kalemini yalnızca Filistinlilerin daha iyi yaşam şartlarına sahip olması ve yaşanan zulmü herkesçe bilinip görülmesini sağlamak için kullanan çizer, Filistin halkı tarafından ”Devrimin Vicdanı” olarak anılmaya başlamıştır.

Hanzala, Filistin mücadelesinde ve diğer coğrafyalarda yaşayan Müslüman halkı için bir sembol haline gelmiştir.

Hanzala Neden Sırtı Dönük?

Filistin mücadelesinde ses olan Hanzala’nın neden sırtı dönük çizilmiştir? Hep yalın ayak çizilen Hanzala’nın ayakkabısının numarası bilinmiyor, daha 10 yaşındayken büyük acıların arkasından sessizce bakıyordu.

Filistin işgaliyle birlikte zaman onun için 10 yaşında durmuştu. Filistinliler özgürlüğünü kazanıp topraklarına geri dönünceye kadar büyümeyecekti. Tıpkı 21.yüzyıl da katledilen onlarca çocuk gibi.

Sırtını tüm bu zulme, işgale, tehcire ve katliama dönerek bir direniş göstermekteydi. İki yüzlü Batılı devletlerle konuşmuyor Arap komşularıyla da küsmüştü.

Bir diğer yandan inançtan gelen umudunu hep korumuş gelecek güzel günler için mücadelesini sürdürmekteydi. Naci el-Ali’nin ölümünden sonrada hiçbir zaman büyümeyecek ama sembolü olduğu direnişin ayak seslerini yalın ayaklarıyla hissettirecekti.

Bu tarz yazılar ilginizi çekiyorsa sitemizde bulunan ”Ara Güler’in Hayatı, Eserleri ve Fotoğrafçılık Anlayışı” adlı yazımıza da göz atabilirsiniz.