İleri dönüşüm, aslında 1930’lu yıllardan bu yana bilinen bir kavram olsa da, son yıllarda gündemimize hızla yeniden girdi. İngilizcesi “upcycling” olan terim, artık kullanılmayacak olan eşyalara farklı ve işlevsel yeni kullanım alanları sağlayan bir sürdürülebilirlik sürecini tanımlıyor. Yaratıcılığın önemli olduğu bu süreci “yeniden üretme sanatı” olarak da tanımlamak mümkün.

Dünyada tüketimin giderek artması kaçınılmaz Olarak çöp olarak adlandırdığımız atık oranlarının da artmasına neden oluyor. Pek çok gelişmiş ülke atıklarının büyük bir bölümünü enerji ve Ham Madde Olarak ülke ekonomisine yeniden kazandırıyor. Kullan-at şeklinde özetlenebilecek “doğrusal ekonomi”nin yerini, kaynakların olabildiğince uzun süre kullanıldığı ve yeniden dönüşümü esas alan “döngüsel ekonomi” alıyor.

İleri dönüşümün geri dönüşümden farkı

Geri dönüşüm, plastik, kağıt, metal ve cam gibi atıkların çeşitli kimyasal ve fiziksel geri dönüşüm yöntemleri ile tekrar ham madde olarak kullanılabilmesini sağlıyor. Geri dönüşümün amacı, atıkların ham madde olarak yeniden üretime alınarak fazladan ham madde üretimini azaltıp çevreye verilen zararı en aza indirgemek.

İleri dönüşüm ise, artık kullanılmayan veya atılmış eski eşyaları yeniden tasarlamak yoluyla yararlı ve işlevsel başka bir eşyaya dönüştürüyor. “Yaratıcı yeniden kullanım” olarak da tanımlayabileceğimiz ileri dönüşüm, eski bir eşyaya yeni bir kullanım şekli kazandırarak onu daha kaliteli ve daha iyi çevresel değerlere dönüştürüyor.

Hem çevresel hem de kişisel faydaları var

İleri dönüşüm öncelikle küresel çöp akışındaki azalmaya oldukça olumlu etki yapıyor. Ayrıca, geri dönüşümdeki gibi atıkları temizleme, parçalama işlemlerine gerek olmadığı için enerji ve su tüketimi de gerektirmiyor. İleri dönüşümde yaratıcılık ve emek yeterli oluyor.

Tamamen kişisel yaratıcılık ve tasarımla şekillendiği için, ileri dönüşüm ile yapılan eşyaların başka bir benzeri olmuyor. Bu da eşyalara özgün bir görünüm ve kişilik kazandırıyor.

Eski bir eşyanın yeniden ve farklı bir işlevle kullanımı hem evdeki eşya kalabalığından kurtulmayı sağlıyor hem de ev ekonomisine katkıda bulunuyor.

Yaratıcılık ve tasarım sürecinde yaşanan üretim mutluluğu psikolojik olarak rahatlamaya ve keyfe dönüşüyor.

İleri dönüşüm yazısı Kilsan Blog sitesine aittir.