Αν έχεις πει ποτέ στον εαυτό σου «Δεν μπορώ, είμαι κουρασμένη/δεν έχω χρόνο/δεν έχω τον εξοπλισμό που χρειάζομαι/δεν ξέρω πώς» για να αποφύγεις να κάνεις κάτι που σε προηγούμενο χρόνο έχεις πει ότι θέλεις να κάνεις, τότε μην ανησυχείς, είσαι ένας απολύτως φυσιολογικός άνθρωπος.

Το πρόβλημα με τις δικαιολογίες δεν είναι ότι τις λέμε, είναι ότι τις πιστεύουμε. 

Το μυαλό σου είναι αρκετά έξυπνο για να σκαρφιστεί αληθοφανή ψέματα για να σε πείσει αλλά μετά πέφτει στην ίδια την παγίδα του και αρχίζει να πιστεύει τα ψέματα που σκαρφίστηκε.

Το άλλο πρόβλημα με τις δικαιολογίες  είναι ότι δεν καταλαβαίνουμε γιατί είναι εκεί.

Πώς να σταματήσεις τις δικαιολογίες και να πετύχεις το στόχο σου

Αν δε σε πειράζει να αφήνεις τους στόχους σου πίσω μπορείς να βρεις μια δικαιολογία αυτή τη στιγμή για να μη συνεχίσεις να διαβάζεις παρακάτω. Στο  είπα και πριν, είναι απολύτως φυσιολογικό και δε θα σε κρίνω ούτε για μισό λεπτό.
Αν όμως θέλεις να κάνεις αυτό που υποσχέθηκες στον εαυτό σου, αν θέλεις να πετύχεις το στόχο σου και να ξεφορτωθείς τις δικαιολογίες μια και καλή από τη ζωή σου, σου προτείνω  να συνεχίσεις το διάβασμα.

Καλό θα είναι σε αυτό το σημείο να φέρεις στο μυαλό σου ένα συγκεκριμένο στόχο που θέλεις να πετύχεις και δεν βλέπεις την επιθυμητή πρόοδο και παράλληλα να σκεφτείς τις δικαιολογίες που συχνά συνοδεύουν την αναβολή αυτού του στόχου.

Για μένα ένας στόχος ο οποίος έμενε για πολύ καιρό πίσω ήταν το γράψιμο με τη δικαιολογία ότι δεν έχω χρόνο.

Αρχικά, λοιπόν, πρέπει να εντοπίσεις την δικαιολογία ή τις δικαιολογίες που μπαίνουν ανάμεσα σε σένα και το στόχο σου.

Μην νευριάζεις με τη δικαιολογία, ακόμα κι αν νιώθεις ότι σου έχει σταθεί εμπόδιο σε αυτά που θέλεις να κάνεις. Η δικαιολογία έχει κάποιο λόγο που βρίσκεται εκεί και σήμερα θα ανακαλύψουμε ακριβώς αυτό.

Αφού βρεις τη δικαιολογία πρέπει να εξετάσεις με αντικειμενικότητα τη συμπεριφορά σου για να διαπιστώσεις αν η δικαιολογία είναι αλήθεια ή αν είναι απλή δικαιολογία.

Όταν παρατήρησα με ειλικρίνεια τη συμπεριφορά μου τις μέρες που ήθελα να γράψω αλλά έλεγα ότι δεν έχω χρόνο κατάλαβα ότι πρόκειται για ένα μεγάλο ψέμα. Υπήρχαν μέρες που ενώ δεν είχα χρόνο για γράψιμο έβρισκα μέχρι και τρεις ώρες για να αφιερώσω στην τηλεόραση. 

Μπορεί πράγματι όταν επέλεξα να μην κάτσω να γράψω να ήταν 21.30 η ώρα και σκέφτηκα ότι σε μισή ώρα πρέπει να πάω για ύπνο για να είμαι ξεκούραστη την επόμενη μέρα στη δουλειά. Άνοιξα όμως την τηλεόραση για λίγο, το λίγο έγινε λίγο ακόμα και το λίγο ακόμα έγινε τρεις ώρες που έκλεψα από τον ύπνο μου για να καταφέρω τι; Να σπαταλήσω την ενέργειά μου χωρίς κανένα όφελος. Να ξυπνήσω κουρασμένη και κακόκεφη για τη δουλειά. Την επόμενη μέρα να χρησιμοποιήσω τη δικαιολογία ότι είμαι κουρασμένη για να αποφύγω το γράψιμο, αλλά όχι τόσο κουρασμένη που δεν μπορώ να δω τηλεόραση.

Έχω θέσει λοιπόν ένα στόχο, το γράψιμο, ο οποίος είναι η επιθυμητή συμπεριφορά. Παράλληλα ίσως έχω στο μυαλό μου ότι θέλω να περιορίσω το χρόνο που βλέπω τηλεόραση, δηλαδή την ανεπιθύμητη συμπεριφορά. Αυτό που διαπιστώνω όμως είναι ότι αποφεύγω την επιθυμητή συμπεριφορά λέγοντας ότι δεν έχω χρόνο αλλά συνεχίζω την ανεπιθύμητη συμπεριφορά κλέβοντας μάλιστα χρόνο από άλλες σημαντικές δραστηριότητες. Παρατηρείς κάτι παρόμοιο στη δική σου καθημερινότητα; Γιατί συμβαίνει αυτό;

Οι λόγοι μπορεί να είναι πολλοί. Μπορεί ο στόχος που έθεσες να μη σε εκφράζει. Μπορεί απλά να δυσκολεύεσαι να σταματήσεις κάποιες ανεπιθύμητες συμπεριφορές. Μπορεί η ώρα την οποία θέλεις να αφιερώσεις στον στόχο σου να μην είναι κατάλληλη. Μπορεί να μην έχεις συμπεριλάβει στο πρόγραμμά σου αρκετό χρόνο για ξεκούραση και διασκέδαση κι έτσι όταν έρχεται η ώρα για τους στόχους σου δεν έχεις κουράγιο να ασχοληθείς μαζί τους. Μπορεί να μην ασχολείσαι με αυτό που πραγματικά θέλεις να πετύχεις για να αποφύγεις τα σενάρια που φτιάχνεις στο μυαλό σου που είναι στην πλειοψηφία τους σενάρια αποτυχίας.



Μην πτοείσαι. Το βασικό που πρέπει να κάνεις είναι να ρωτήσεις πώς μπορείς να αλλάξεις αυτή την κατάσταση.

• Πώς γίνεται να κάνεις τα βήματα που απαιτούνται για να πετύχεις το στόχο σου; 
• Πώς θα καταφέρεις να ελέγξεις και να περιορίσεις τις ανεπιθύμητες συμπεριφορές σου; 
• Πώς μπορείς να σιγουρευτείς ότι δεν θα είσαι πια αιχμάλωτος των δικαιολογιών που λες στον εαυτό σου;

Πρακτικά βήματα για να σταματήσεις τις δικαιολογίες και να πετύχεις το στόχο σου

Βήμα πρώτο: Απάντησε γραπτά στην ερώτηση «Γιατί θέλω να πετύχω αυτό το στόχο; Τι σημαίνει για μένα αυτός ο στόχος; Τι θα μου προσφέρει η επίτευξη αυτού του στόχου;».

Πρέπει να αναγνωρίσεις το στόχο και την αξία του. Πρέπει να αναγνωρίσεις τι μπορεί να σου προσφέρει και γιατί αξίζει αν θέλεις να τον επιδιώξεις. Είναι πολύ βασικό για οποιοδήποτε στόχο προσπαθείς να πετύχεις να νιώθεις κοντά στο στόχο σου και να ξέρεις ακριβώς για ποιους λόγους είναι σημαντικός για σένα.
Αφιέρωσε λοιπόν λίγα λεπτά για να ενδυναμώσεις το στόχο σου και να απαντήσεις στις παραπάνω ερωτήσεις.


Βήμα δεύτερο: Διάβασε την ανάρτηση Γιατί συνεχίζεις τις κακές σου συνήθειες.

Είναι σημαντικό να μάθεις πώς λειτουργεί το μυαλό σου αν θέλεις να αλλάξεις τη συμπεριφορά σου. Το να μάθεις ποιες ιδιότητες του εγκεφάλου επηρεάζουν τη συμπεριφορά σου θα σου φανεί πολύ χρήσιμο και θα κάνει την αλλαγή της συμπεριφοράς σου πιο εύκολη. Έχοντας αυτή τη γνώση μπορείς να απεγκλωβιστείς από τυχόν τύψεις που συνοδεύουν την ανεπιθύμητη συμπεριφορά και να προχωρήσεις στην αλλαγή της γνωρίζοντας ποια βήματα πρέπει να κάνεις για να την βγάλεις από την καθημερινότητά σου.

Βήμα τρίτο: Γράψε το στόχο που θέλεις να πετύχεις. Γράψε όλες τις δικαιολογίες που χρησιμοποιείς κατά καιρούς για να μην κάνεις την απαιτούμενη δουλειά.

Βήμα τέταρτο: Πιάσε την πρώτη δικαιολογία και τράβα μία γραμμή διαγράφοντάς την. Τώρα γράψε γιατί αυτή η δικαιολογία δεν ισχύει. (Τα εύσημα πάνε στη Marie Forleo και στο βιβλίο της Everything is Figureoutable. Στο τέταρτο κεφάλαιο του βιβλίου μιλάει αναλυτικά για τις δικαιολογίες και πώς να τις ξερφορτωθείς.)

Για παράδειγμα: Δεν έχω χρόνο για να γράψω το βιβλίο μου. Αυτή η δικαιολογία είναι ψέμα. Κάθε μέρα περνάω τουλάχιστον μία ώρα στο κινητό μου χαζεύοντας τα νέα ή στο Instagram. Βλέπω τουλάχιστον τρία επεισόδια Φιλαράκια τη μέρα, δηλαδή άλλη μια ώρα. Πώς βρίσκω χρόνο για όλα αυτά; κλπ κλπ κλπ

Βήμα πέμπτο: Αποφάσισε αν θέλεις να επιδιώξεις το συγκεκριμένο στόχο αυτή την περίοδο.

Μην παρασύρεσαι και βάζεις πολλά καρπούζια κάτω από μία μασχάλη. Είναι προτιμότερο να πετύχεις ένα στόχο παρά να αποτύχεις σε τρεις. Η αλήθεια δεν είναι ότι δεν μπορείς να τα καταφέρεις αλλά ότι πρέπει να φτιάξεις τις ιδανικές συνθήκες για να τα καταφέρεις. Μέσα στις ιδανικές συνθήκες εμπίπτει και το πόσους στόχους προσπαθείς να πετύχεις ταυτόχρονα και κατά συνέπεια πόσο από το χρόνο σου, την ενέργειά σου, την προσοχή σου διαθέτεις στον στόχο σου.

Μην φοβηθείς να επανεξετάσεις τις προτεραιότητές σου. Αυτές θα σε βοηθήσουν να αποφασίσεις αν πρέπει να συνεχίσεις να επιδιώκεις ένα στόχο, αν πρέπει να τον αφήσεις για αργότερα ή αν πρέπει μια και καλή να του πεις αντίο.


Βήμα έκτο: Βρες το στόχο με τον οποίο θέλεις να ασχοληθείς τώρα.

Σου προτείνω να βάλεις ένα μόνο στόχο. Το να καταφέρεις ένα στόχο δεν είναι μικρό πράγμα. Επίσης, το να βάλεις ένα μόνο στόχο δεν σημαίνει ότι θα πετύχεις ένα μόνο στόχο όλη τη χρονιά. Σημαίνει ότι το επόμενο διάστημα θα ασχοληθείς ενεργά μόνο με αυτό τον στόχο μέχρι να φτάσεις ένα συγκεκριμένο επίπεδο. Μετά μπορείς να προσθέσεις κι άλλο στόχο, πάντα με προσοχή.

Βήμα έβδομο: Βρες τα βήματα που πρέπει να κάνεις για να πετύχεις αυτό το στόχο.

Μπορεί να είναι ένα βήμα που απλά επαναλαμβάνεται ή μπορεί να είναι αρκετά διαφορετικά βήματα. Για παράδειγμα, αν ο στόχος σου είναι να γράψεις το πρώτο σου βιβλίο τα βήματα μπορεί να είναι α) να γράφεις, β) να μάθεις περισσότερα για το είδος στο οποίο θα ανήκει το βιβλίο σου διαβάζοντας, παρακολουθώντας διαθέσιμα βίντεο ή συμμετέχοντας σε κάποιο σεμινάριο.

Ο σκοπός αυτού του βήματος είναι να ξεκαθαρίσεις ποια ακριβώς είναι τα βήματα που πρέπει να κάνεις για να οδηγηθείς στην επιτυχία. Όσο πιο ξεκάθαρη εικόνα έχεις για τα βήματα που πρέπει να κάνεις, τόσο πιο εύκολο θα είναι να τα εφαρμόσεις και να πετύχεις το στόχο σου.

Βήμα όγδοο: Προγραμμάτισε αυτά τα βήματα και αποφάσισε για πόσο διάστημα θα τα κάνεις πριν κάνεις αναθεώρηση.

Γράψε όχι απλά πόσες φορές τη βδομάδα θα τα κάνεις αλλά συγκεκριμένα πότε. Σκέψου το πρόγραμμά σου και αποφάσισε ποια είναι η καλύτερη ώρα της μέρας για το κάθε βήμα.

Don´t go crazy here. Αν μέχρι τώρα έγραφες τρεις φορές το μήνα μην αποφασίσεις ξαφνικά ότι θα γράφεις κάθε μέρα. Δώσε λίγο χρόνο στον εαυτό σου να προσαρμοστεί. Ξεκίνα θέτοντας ρεαλιστικά πλαίσια για την επίτευξη του στόχου σου.

Στο χρονικό περιθώριο που θα διαλέξεις, για παράδειγμα σε δύο βδομάδες, πρέπει να κάτσεις και να δεις πώς τα πήγες, αν έμεινες πιστός στο πλάνο σου, αν κάτι σε δυσκόλεψε. Μπορεί να πρέπει να αναπροσαρμόσεις κάποια δεδομένα ή μπορεί απλά να είναι μια ευκαιρία να δεις την πρόοδο που έκανες, να πεις μπράβο στον εαυτό σου και να συνεχίσεις.



Βήμα ένατο: Δεσμεύσου ότι δεν θα χρησιμοποιήσεις δικαιολογίες στο μέλλον.

Αν κάποια μέρα δεν κάνεις το προγραμματισμένο βήμα έχε το θάρρος να πεις την αλήθεια στον εαυτό σου. «Βαριέμαι. Προτιμώ να δω τηλεόραση αυτή τη στιγμή. Νιώθω ότι αυτό που γράφω δεν είναι αρκετά καλό κι αυτό με κάνει να μη θέλω να το συνεχίσω.»

Αν καταφέρεις να πεις την αλήθεια στον εαυτό σου δύο καλά μπορούν να συμβούν. Το ένα είναι ότι αναγνωρίζεις ότι δεν είσαι ρομπότ, αναγνωρίζεις τις ανάγκες σου και δίνεις στον εαυτό σου το χώρο και τον χρόνο που χρειάζεται. Το δεύτερο καλό που μπορεί να συμβεί καθώς παραδέχεσαι γιατί δεν θέλεις να κάτσεις να ασχοληθείς με το στόχο σου είναι ότι θα αρνηθείς να αφήσεις αυτό το λόγο να μπει στη μέση και να σου στερήσει την επιτυχία σου.

Όπως λέει η Mel Robbins «You will never feel like it!». Ποτέ δεν θα έχεις όρεξη να το κάνεις. Το μυστικό είναι απλά να το κάνεις. Αν κάνεις το βήμα που έχεις προγραμματίσει δεν έχει σημασία αν το έκανες με όρεξη ή με βαρεμάρα. Δεν πιστεύω ο στόχος που έχεις βάλει να είναι «να γράφω και να είμαι μες την καλή χαρά και την όρεξη». Αποδέξου ότι κάποιες φορές θα βαριέσαι και θα πρέπει να κάνεις αυτό το βήμα παρόλα αυτά. Είναι απολύτως φυσιολογικό να μην νιώθεις πάντα τον ίδιο ενθουσιασμό για κάτι κι ας είναι πολύ σημαντικό για σένα.

Σε τέτοιες περιπτώσεις βοηθάει ο προγραμματισμός και η προετοιμασία εκ των προτέρων. Στο workbook που έχω φτιάξει για να πετύχεις τους στόχους σου θα βρεις όλα τα βήματα για να κάνεις μια σωστή προετοιμασία που θα σε βοηθήσει να μείνεις πιστή στους στόχους σου και να μην υποκύπτεις σε πειρασμούς και δικαιολογίες.


Αν θέλεις στ' αλήθεια να σταματήσεις τις δικαιολογίες θα πιάσεις ένα τετράδιο και θα κάνεις ένα ένα τα παραπάνω βήματα. Ξέρεις τι είναι αυτό που θέλεις να πετύχεις και τώρα ξέρεις και τι είναι αυτό που σε κρατάει μακριά του. Πάρε αυτή την ευκαιρία για να αναθεωρήσεις το πώς αντιμετωπίζεις τους στόχους σου και να αποβάλεις από την καθημερινότητά σου τις δικαιολογίες που σου κοστίζουν αυτά που θέλεις να πετύχεις.

Σου προτείνω να κάτσεις σήμερα κιόλας και να ξεκινήσεις αυτή τη διαδικασία. Δεν είναι ανάγκη να την τελειώσεις σήμερα αλλά δείξε στον εαυτό σου ότι τα πράγματα άλλαξαν και ότι είσαι έτοιμη να αφήσεις πίσω σου τις δικαιολογίες. Ξεκίνα σήμερα.