H Fyrom κατέθεσε προσφυγή, στο Peace Palace της Χάγης, εναντίον της Ελλάδας, ισχυριζόμενη την παραβίαση του Άρθρου 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. H FYROM πιστεύει ότι το 2008 παραβιάστηκαν τα συμβατικά της δικαιώματα της, όταν η Ελλάδα άσκησε ένσταση για την είσοδο της στο ΝΑΤΟ.

Το εν λόγω άρθρο 11, διαλαμβάνει ότι η Ελλάδα έχει αναλάβει την υποχρέωση να μην μπλοκάρει την είσοδο της FYROM σε διεθνείς οργανισμούς, εκτός εάν η γειτονική χώρα δεν χρησιμοποιήσει το «FYROM». Η ακριβή του διατύπωση είναι: «Upon entry into force of this laterim Accord. the Party of the First Part agrees not to object to the application by or the membership of the Party of the Second Part in international, multilateral and regional organizations and institutions of which the Party of the First Part is a member; however, the Party of the First Part reserves the right to object to any membership referred to above if and to the extent the Party of the Second Part is to be referred to in such organization or institution differently than in paragraph 2 of United Nations Security Council resolution 817 (1993)]».

Η επίδικη Ενδιάμεση ή Μεταβατική Διμερή Συμφωνία, ήταν το αποτέλεσμα της αμοιβαίας θέλησης των δυο κρατών να ομαλοποιηθούν οι μεταξύ τους έντονες διαφορές τους, που μεταξύ άλλων είχαν προξενήσει πολύπλοκα διπλωματικά επεισόδια, με το χαρακτηριστικότερο, την απόφαση της Ελλάδας να διακόψει τη διακίνησης εμπορευμάτων από και προς την ΠΓΔΜ, μέσω του λιμένα της Θεσσαλονίκης, με μόνη εξαίρεση αυτά που είναι απολύτως απαραίτητα, όπως τρόφιμα και φάρμακα. Αξιοσημείωτο στοιχείο αυτής της συμφωνίας αποτελεί το γεγονός πως τα δύο εμπλεκόμενα κράτη δεν αναφέρονται με το όνομά τους, ώστε να αποφευχθούν οι διενέξεις ανάμεσα στη ονοματολογία FYROM και του συνταγματικού όνομα του γειτονικού κράτους. Τα συμβαλλόμενα μέρη αναφέρονται ως «Πρώτο Συμβαλλόμενο Μέρος» η Ελλάδα, και ως «Δεύτερο Συμβαλλόμενο Μέρος» η ΠΓΔΜ, καθώς πράγματι ο σκοπός της Ενδιάμεσης Συμφωνίας του 1995 δεν ήταν η επίλυση του ονόματος, αλλά η εξασφάλιση επίσης σημαντικών εγγυήσεων και αμοιβαίων υπαναχωρήσεων, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι η Ελλάδα αναγνώρισε την ΠΓΔΜ ως κυρίαρχο και ανεξάρτητο Κράτος. Γενικά, η συμφωνία απαρτίζεται από πέντε μέρη και τους τελικούς όρους, ξεκινώντας από τις φιλικές σχέσεις και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, τα ανθρώπινα και πολιτιστικά δικαιώματα, τους διεθνείς, πολυμερείς και περιφερειακούς θεσμούς, συνεχίζοντας με τις συμβατικές σχέσεις, και κλείνοντας με τις οικονομικές, εμπορικές, περιβαλλοντικές και νομικές σχέσεις.

Άμεσο επακόλουθο της επιτυχίας της αποτροπής της Ελληνικής Δημοκρατίας, αποστολής της νατοϊκής πρόσκλησης στη FYROM, ήταν η προσφυγή της 17^ης Νοεμβρίου του 2008 στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Κεντρικές θέσεις της Προσφεύγουσας: α) Το Δικαστήριο της Χάρης οφείλει να αναλάβει την αναγκαία δικαιοδοσία για εκδίκασης νέας αυτής διένεξης και στην συνέχεια β) να αναγνωρίσει το Δικαστήριο την στοιχειοθέτηση της παραβίασης κατά το άρθρο 11(1) της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, για το σύνολο της διάρκεια προβολής έντασης, εκ πλευράς της Ελληνικής Δημοκρατίας, επί της εισδοχής της FYROM στο NATO. Η εν λόγω εισδοχής εξετάστηκε στις 2 και 3 Απριλίου του 2008 σε Σύνοδο στο Βουκουρέστι.

Στο πρώτο υπόμνημα η Προσφεύγουσα σημειώνει ότι υπήρχαν από το 2004, οι πρώτες ενδείξεις ότι η Ελλάδα πρόκειται να υποβάλλει ένταση, παραπέμποντας σε δηλώσεις Κυβερνητικού Εκπροσώπου, πρακτικά κοινοβουλίου και άλλες δημοσιογραφικές πήγες. Επίσης κατηγορεί την Ελλάδα, ότι ουδέποτε δεν αιτιολόγησε την σχετική της άποψη ότι μια τέτοια ένταση είναι στο σύνολο της παραδεκτή, στη βάση ότι η προσφεύγουσα χρησιμοποίησε διαφορετικό όνομα από το αυτό του προβλεπόμενου ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Νομικό έρεισμα της ΠΓΔΜ, ότι το «Βασίλειο της Ελλάδας», συμβλήθηκε το 1959 με την ίδια ως «Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας», αλλά και το περιεχόμενο των επιστολών του Κωνσταντίνου Τσάτσου, το 1979.

Η Ελληνική Δημοκρατία αμύνθηκε, συμπεριλαμβάνοντας στο δικό της Υπόμνημα, καταρχήν α) ότι η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί καθώς το Δικαστήριο της Χάγης είναι αναρμόδιο και ότι σε διαφορετική περίπτωση και λόγω της προσωρινής διάρκειας της συμφωνίας, θα συνιστούσε όχι μόνο παρέμβαση στις διπλωματικές και πολιτικές διαπραγματεύσεις των δυο χώρων, αλλά και παρέμβαση στα εσωτερικά ζητήματα του ΝΑΤΟ. Κατά δεύτερον, β) τεχνικά δεν μπορεί να τεθεί ζήτημα veto από την ίδια επί της συγκεκριμένης αίτησης και δεν θα πρέπει ο όρος αυτός να χρησιμοποιείται εν προκειμένω με τον τρόπο της καθομιλουμένης και του γενικού λεξικού. Προς στήριξη του επιχειρήματος, η Ελληνική πλευρά παρέπεμψε σε δηλώσεις του ίδιου Προέδρου της FYROM, Ivanov, σύμφωνα με τις οποίες στη Σύνοδο του Βουκουρεστίου βίωσε ένα πρωτοφανές «κρύο ντους», από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, πέραν της αρνητικότητας της Ελλάδας. Κατά τρίτον, γ) η Ελληνική Κυβέρνηση υποστήριξε την «συναλλαγματική» νομική νόρμα της Ενδιάμεσης Συμφωνίας ως μια ιδιαίτερη κατηγορία αμφοτεροβαρών διεθνών συμβάσεων με αυξημένο το στοιχείο της αμοιβαιότητας κάθε όρου και οπότε η συμπεριφορά της θα μπορούσε εμπίπτει ακόμη και στις γενική εξαίρεση της exeptio non adimpleti contractus (μη εκτέλεσης της σύμβασης).

Το Δικαστήριο της Χάγης απέρριψε ωστόσο την κορμό της Ελληνικής επιχειρηματολογίας και στοιχειοθέτησε την διαφιλονικούμενη παραβίαση, καθώς ερμήνευσε ότι το άρθρο 11(1) και η εξαίρεση του, ότι δεν πρόκειται μια ρήτρα που δίδει στην Καθ’ης της προσφυγής, να ενίσταται στη εισδοχή της Προσφεύγουσας σε ένα διεθνή οργανισμό ενόψει της προοπτικής να αποκαλείται σε αυτόν τον οργανισμό με το συνταγματικό της όνομα.

Παραπομπές:
Πρακτικά Απόφασης
Επίσημη Σύνοψη Απόφαση

The post The Former Yugoslav Republic of Macedonia v. Greece (2011) appeared first on Panayotis Yannakas' Blog.