Het Openbaar Ministerie (OM) eist een gevangenisstraf van 40 maanden tegen twee verdachten van helpdeskfraude. In bijna een jaar tijd hebben ze tientallen hoogbejaarde slachtoffers gemaakt, waarbij ze meer dan een ton aan schade hebben veroorzaakt. Met hun oplichtingspraktijken lieten de verdachten een spoor van vernieling achter.

Dat zei de officier van justitie donderdag tijdens de inhoudelijke behandeling van de zaak.

Oplettende medewerker licht politie in

De politie stuit op de verdachten na een tip van een oplettende medewerker van een kantoorboekhandel in Heemstede. In december 2022 pinde een man geld in zijn winkel, maar hij viel op omdat hij zijn gezicht bedekte. De winkelmedewerker vertrouwde het niet en belde de politie. Eenmaal ter plaatse hielden agenten hem aan in zijn auto, een bijrijder slaagde erin om te vluchten.

In de auto trof de politie bankreaders, opwaardeerkaarten en simkaarthouders aan. De mobiele telefoon van de verdachte werd in beslag genomen. Daaruit bleek dat hij en de bijrijder die aan de politie wist te ontsnappen bij meerdere oplichtingszaken betrokken waren. Op 13 juni 2023 werden beide verdachten aangehouden.

Zo gingen de verdachten te werk

De mannen gingen volgens het OM gewiekst te werk. Eén van de verdachten belde naar zijn slachtoffers en deed zich voor als bankmedewerker van de fraudeafdeling. De oplichter vertelde hem dat zijn bankrekening werd gebruikt voor fraude. De werknemer vroeg de inloggegevens en pincode van het slachtoffer, zogenaamd om zijn geld veilig te stellen.

Vervolgens kreeg hij een verificatiecode. Er zou een koerier langskomen om de pinpas bij hem op te halen. In werkelijkheid was dit een handlanger van de nepbankmedewerker. Met de verificatiecode kon hij de identiteit van de koerier vaststellen. Daarmee probeerden de verdachten het vertrouwen te winnen van het slachtoffer.

Nadat het slachtoffer zijn bankpas had overhandigd, werden er grote geldbedragen van zijn rekening afgeschreven. Soms werd er geld van zijn rekening gepind, de andere keer kochten de daders dure spullen. De oplichters misbruikten de inloggegevens van hun slachtoffers om de daglimiet te verhogen om zo nog meer geld op te strijken.

Verdachten bagatelliseren hun rol

Het Openbaar Ministerie stelt dat door deze werkwijze er sprake was van een organisatie, structuur en taakverdeling. “Het is onmogelijk dat zij alle rollen hebben vervuld, maar elke verdachte die één van de handelingen of rollen vervulde heeft daarmee een wezenlijke en essentiële bijdrage aan de oplichting geleverd”, zo zei de officier van justitie tijdens de behandeling.

Beide verdachten hebben een gedeeltelijke bekentenis afgelegd, maar deden alsof ze een kleine rol vervulden bij hun oplichtingspraktijken. De 25-jarige verdachte claimde dat hij enkel de chauffeur was en hiervoor een kleine vergoeding kreeg. De 22-jarige verdachte zei dat hij langs de deuren ging, bankpassen ophaalde en geld pinde.

Het OM houdt er een andere lezing op na. “Uit chatgesprekken komt een beeld naar voren van regelaars, die bovendien iets te zeggen hebben over de verdeling van het geld. En dat betreft geen vergoeding van een paar tientjes, maar gaat over percentages van hele grote bedragen die van slachtoffers zijn weggenomen, variërend van duizenden tot tienduizenden euro’s. Het OM vindt daarom dat de rol die de verdachten bij de oplichtingen vervulden groter was dan ze zelf doen lijken, en dat deze rollen essentieel en wezenlijk waren om tot een geslaagde oplichting te komen”, zo zei de officier van justitie.

‘Vertrouwen in de medemens en gevoel van veiligheid is ernstig geschaad’

Het OM stond tijdens het requisitoir ook stil bij de impact die helpdeskfraude heeft op het leven van slachtoffers. “Verdachten hebben een spoor van vernieling achtergelaten: de bejaarde slachtoffers zijn lelijk om de tuin geleid en raakten hun geld kwijt. Dat heeft niet alleen geleid tot financiële schade voor de slachtoffers, en de banken die hen schadeloos hebben gesteld, maar ook tot boosheid, verdriet en angst bij deze veelal kwetsbare slachtoffers. Hun vertrouwen in de medemens en het gevoel van veiligheid is daardoor ernstig geschaad”, aldus de officier van justitie.

Tijdens de zitting toonden beide verdachten berouw voor hun daden. Ze vertelden dat ze geen idee hadden dat hun oplichtingspraktijken zo’n verregaande impact zouden hebben op de slachtoffers. Ze zouden alles terugdraaien als dat kon. Ze hebben aangeboden om de schade te vergoeden, in zoverre ze daar financieel toe in staat zijn.

Strafeis van het OM: 40 maanden cel en een schadevergoeding

Volgens het OM hebben de twee verdachten tientallen senioren opgelicht voor in totaal meer dan 105.000 euro. Tegen de 22-jarige verdachte eist de officier van justitie een gevangenisstraf van 40 maanden, waarvan 12 maanden voorwaardelijk. Als het aan het OM ligt gaat de 25-jarige verdachte eveneens de cel in voor 40 maanden, maar dan met een voorwaardelijke straf van 6 maanden. Laatstgenoemde maakte zich langer schuldig aan helpdeskfraude en was al eerder schuldig bevonden. Tot slot vroeg de officier van justitie aan de rechter om een schadevergoeding voor de slachtoffers toe te wijzen.

De rechtbank doet over twee weken uitspraak.