Om haar taken goed te vervullen, is de overheid vandaag de dag steeds meer afhankelijk van digitalisering en ICT-systemen. Hoewel er de afgelopen jaren flink wat voortgang is geboekt om de ontwikkeling, het beheer en de doorontwikkeling van informatiesystemen te verbeteren, zijn er nog steeds volop uitdagingen. Het Adviescollege ICT-toetsing vraagt aan het nieuwe kabinet om ‘serieus werk te maken’ van de verdere ontwikkeling van de digitale overheid.

Dat schrijft het Adviescollege in een advies dat gericht is aan alle politieke partijen die aankomende november deelnemen aan de Tweede Kamerverkiezingen.

Adviescollege ICT-toetsing

Het Adviescollege ICT-toetsing voorziet overheidsorganisaties sinds 2015 van advies op Het Gebied Van digitale overheid. Sinds haar oprichting heeft het adviesorgaan al meer dan honderd adviezen verstrekt aan onder meer ministeries en uitvoeringsorganisaties als het UWV.

Het Adviescollege zegt dat de overheid jaarlijks miljoenen euro’s investeert om beleid en wetten uit te kunnen voeren. “Echter, de opzet van vernieuwingen is niet altijd goed doordacht en vaak onnodig ingewikkeld”, zo stelt het college. Ze pleit dan ook voor een ‘slimmere aanpak’ om tijd en geld te besparen, en de kwaliteit en effectiviteit van beleid te verhogen.

Overheid vertrouwt meer dan ooit op informatiesystemen voor beleidsimplementatie

“De uitvoering van vrijwel alle overheidstaken is dominant digitaal geworden. Van geboorteaangiftes tot tolheffing, van ondersteunen noodhulpdienstverlening tot dijkbewaking, alles wordt door een uitgebreid netwerk van ICT-systemen mogelijk gemaakt. De omvang en complexiteit van informatiseringsactiviteiten bij de Rijksoverheid is dan ook ongekend groot. Er is sprake van een grote diversiteit aan belanghebbenden, gebruikers, gegevens, afhankelijkheden en functionaliteiten. De betrouwbaarheidseisen liggen hoog en er moet altijd verantwoording afgelegd kunnen worden over het verleden. Dit is een grote uitdaging”, zo schrijft het Adviescollege.  

Volgens het adviesorgaan is het cruciaal dat een nieuw kabinet het lerend vermogen en de samenwerking tussen verschillende overheidsorganen faciliteert en stimuleert. Daarnaast moet de overheid er alles aan doen om getalenteerde mensen op het gebied van ICT te werven en aan zich te binden. Tot slot moet er voldoende aandacht worden besteed aan het onderhouden en beheren van de huidige ICT-systemen.

Meer aandacht voor digitale overheid in verkiezingsprogramma’s

Politieke partijen zijn momenteel druk bezig om hun verkiezingsprogramma’s te schrijven voor de Tweede Kamerverkiezingen, die in november plaatsvinden. Het Adviescollege vraagt hen om in hun programma’s meer aandacht te schenken aan de digitale uitvoerbaarheid van nieuw beleid en wetgeving.

Het college komt met diverse concrete voorstellen om dat doel te bereiken. Zo zou er een minister moeten worden aangesteld die zich bezighoudt met het behartigen van belangen op het gebied van digitale zaken. Een ander speerpunt is dat het aankomende kabinet alles in het werk stelt om de ICT-kennis van bewindslieden en Kamerleden te vergroten.

Verder adviseert het Adviescollege om oog te hebben voor de digitale uitvoerbaarheid van wetsvoorstellen, continuering van een sterke Tweede Kamercommissie Digitale Zaken, en ICT’ers aan te trekken voor zowel het uitvoeren van nieuwe ICT-projecten als het beheren van de huidige informatiesystemen.