Het demissionaire Kabinet heeft een nieuwe set maatregelen gepresenteerd om online kinderrechten beter te beschermen. Er wordt onder meer gewerkt aan een leeftijdsverificatiesysteem en nieuwe wet- en regelgeving om online kinderarbeid tegen te gaan. Verder zet de regering in op het ondersteunen van ouders en scholen en versterken van het toezicht.
Demissionair staatssecretaris van Digitalisering Alexandra van Huffelen presenteerde hiervoor afgelopen vrijdag een pakket aan maatregelen.
‘Impact van technologie op kinderen is niet altijd direct merkbaar’
Kinderen hebben recht op privacy, ontspanning, bescherming tegen schadelijke content en een gezonde mentale en fysieke ontwikkeling. In het coalitieakkoord is daarom afgesproken om kinderen te beschermen tegen online reclame en marketing, en dat techbedrijven geen dataprofielen van kinderen mogen maken.
“De Digitale Wereld verandert met de dag, maar de impact van technologie op kinderen is niet altijd direct merkbaar. Daarom moeten we garanderen dat de kinderrechten ook in de online wereld goed beschermd zijn”, aldus demissionair staatssecretaris Van Huffelen. De maatregelen zijn gericht op het reguleren van aanbieders, het ondersteunen van de omgeving van een kind, het versterken van het toezicht vanuit de overheid en het opzetten van meldpunten en een landelijk expertisecentrum.
Kabinet gaat leeftijdsverificatiesystemen ontwikkelen
Om grenzen aan te geven aan aanbieders van TikTok en andere digitale platforms, moeten leeftijdsgrenzen beter gehandhaafd worden. Zo wil de overheid voorkomen dat kinderen in aanraking komen met schadelijke content, dat hun gegevens worden verzameld en dat technologiebedrijven geld verdienen door gebruikersprofielen op te bouwen. Het demissionaire kabinet is daarom druk bezig om goede leeftijdsverificatiesystemen te laten ontwikkelen.
In aanvulling op Europese regels wil het kabinet, via consumentenwetgeving, techbedrijven beperken in hun doen en laten. Op deze manier tracht het kabinet een einde te maken aan online verleidingstechnieken en zogeheten dark patterns. Dat zijn patronen in de user interface om gebruikers ertoe aan te zetten een keuze te maken die ze eigenlijk niet willen maken, zoals het accepteren van tracking cookies.
Om te voorkomen dat kinderen hun online privacy kwijtraken of economisch worden geëxploiteerd, gaat demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Karien van Gennip een ‘duidelijk en richtinggevend (normen)kader’ voor online kinderarbeid ontwikkelen. Deze laat ze vastleggen in nieuwe wet- en regelgeving. Verder wil het kabinet kinderen beschermen tegen online reclame en influencers. Daarover gaat de regering in Europees verband gemeenschappelijke afspraken maken die in alle EU-lidstaten gelden.
Overheid komt met publiekscampagne over risico’s van digitale wereld
Om kinderen online te beschermen, moeten zij, hun ouders en scholen op de hoogte zijn van de mogelijke risico’s van de digitale wereld. Om dat te bereiken ontwikkelt de overheid momenteel een meerjarige publiekscommunicatiecampagne. Deze bewustwordingscampagne gaat komend najaar van start en focust zich op de effecten van langdurig online zijn. Het herkennen van desinformatie en bewustwording van gegevensverwerking door apps zijn andere onderwerpen die in de campagne aan bod komen.
Verder heeft de overheid afspraken gemaakt met scholen en docenten om mobiele telefoons uit de klas te weren. Deze regel gaat in op 1 januari 2024. Het gaat overigens om een richtlijn en niet een wettelijke verplichting.
Kabinet gaat ‘kinderautoriteit’, expertisecentrum en jongerenpanel oprichten
Om de bovenstaande regels en afspraken te handhaven, gaat het kabinet het toezicht versterken. Op dit moment wordt er gekeken of het mogelijk is om binnen de Autoriteit Persoonsgegevens een specifieke afdeling op te zetten die zich daarmee gaat bezighouden. Het doel van deze ‘kinderautoriteit’ is om de online privacy van kinderen te beschermen en erop toe te zien dat persoonsgegevens van minderjarigen niet worden verwerkt door technologiebedrijven.
Om kennis over digitalisering en mentale en fysieke gezondheid van kinderen te bundelen, komt er een landelijk expertisecentrum. “In het expertisecentrum zal met partijen gezamenlijk worden gewerkt aan de gedeelde missie: de realisatie van een samenleving die digitaal in balans is”, zo schrijft demissionair staatssecretaris Van Huffelen.
Tot slot gaat het ministerie van Buitenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties samen met Unicef Nederland een jongerenpanel oprichten. Vier keer per jaar gaan jongeren en leden van het demissionaire kabinet met elkaar praten over de kansen en risico’s van de digitale wereld. “De sessies krijgen thematisch vorm en kunnen bijvoorbeeld ingaan op schadelijke content of online reclame, maar ook op hoe een kind in de digitale wereld creatief kan zijn of hoe de digitale wereld het leervermogen van een kind kan versterken”, aldus het demissionaire kabinet.
