Bahja Maxamuud Ibraahim marna ma malayn inay kalluun ku iibin doonto magaalo xeebeedka Boosaaso ee xarunta ganacsiga Puntland ee waqooyiga soomaaliya , halkaas oo ay kaga qalin jabisay maamulka dawliga ah jaamacad maxalli ah, ilaa iyada iyo lix kale oo qalin -jabisay ay go'aansadeen inay ganacsi ka samaystaan.

Iyada iyo saaxiibbadeed Waxay ka mid yihiin 75 dhallinyaro ah oo loo tababaray xirfadaha shaqada oo la siiyay deeqo bilow ah mashruuc Qaramada Midoobe si wax looga qabto shaqo la’aanta dhalinta qalin-jabisa.

Bahja hadda waa Sarkaalka Xiriirka Macmiilka ee shirkada Mayo ee kaluumaysiga ah . Waxay maalin walba ka iibsadaan kalluumeysatada xeebta Boosaaso 50-70 xabo oo kalluun ah , qaarkood way shiilaan, waxayna ku iibiyaan kalluunka isagoo la  kariyey iyo ceyriinka boosteejooyinka basaska iyo jardiinooyinka magaalada . Laba toddobaad gudahood oo keliya dhammaadkii Juun, waxay ku iibiyeen 500 kalluun waxayna heleen macaash dhan $ 200.

"Qaarkeen ayaa kalluunka shiila halka qaar kalena ay suuqyada u geyaan si aan u iibinno. Waxaan leenahay maareeye, suuqgeeyn, adeegga macmiilka iyo xisaabiye," Ayay Tiri Bahja, oo ka qalin jabisay 2019 Jaamacadda Bariga Afrika.

Dadku waxay muujiyaan yaabkooda markay arkaan dhallinyaradan waxbartay oo dhex mushaaxaya  dariiqyada oo inta badan la waydiiyo sababta aysan uga shaqaynayn xafiisyo.

"Waxaan u baahannahay inaan noqonno hal -abuurayaal shaqo, ma aha oo keliya shaqo -doone," ayay tiri Bahja. Fursadaha shaqo ee dhalinyarada dalka ayaa aad u yar. Markii aan ku jiray kulliyadda, waxaan u maleeyay inaan maamule ka noqon doono shirkad wayn maalin ka dib markii aan qalin -jabiyo, laakiin halkan waxaan hadda ka kasbada waxaan shaqadayda! "

Kooxdan waxaa lagu tababaray xirfadaha ganacsiga koorso shan maalmood ah oo ay bixisay Sanduuqa Dadweynaha ee Qaramada Midoobay (UNFPA) oo taageero ka helaya Midowga Yurub. Waxay soo bandhigeem in la soo gudbisto HAlabuur Ganacsi  (waxaana  lagu abaalmariyay kuwa la  xushay $ 2,000 raasumaal bilow ah.)

Shirkada Kalluumaysiga Mayo ayaa lagu bilaabay $ 500 waxayna xubnuhu ku shaqeeyaan mushaar la’aan si ay u bilaabaan meheradda una yareeyaan kharashaadka. Bahja waxay sheegtay in iyada iyo asxaabteeda ay qorsheynayaan inay xafiis furaan bisha Sebtember, maxaa yeelay ganacsigu wuu hooseeyaa xilliga xagaaga ee hadda lagu jiro.

Cabdul Rafic Bootaan Axmed, oo ah arday sannadka saddexaad dhigta cilmiga dhaqaalaha ee Jaamacadda Badda Cas, waa agaasimaha koox kale oo ka kooban siddeed qof oo soo jeedintooda ganacsi ay horseeday abuurista shirkad la yiraahdo One Tela, si loo tollo loona nashqadeeyo  dharka iyo daabacaadda funaanaddaha  . Waxay iibsadeen laba makiinadood oo tolidda dharka ah iyo laba makiinadood oo marada daabacda ah qiimo dhan  $ 1,500.

Waxay sidoo kale ku shaqeynayaan lacag la'aan si ay u dhisaan meheradda waxayna qorsheynayaan inay soo iibsadaan mashiinno badan bisha Sebtember iyagoo ka kaydsaday $ 1,500  kuna darsanaaya qaar ka mid ah faa'iidooyinka iibka hore.

“Waxaan dib u soo celinaynaa macaashka meheradda. Hadda, waxaan daabaceynaa funaanado iyo naqshadeynta astaamaha shirkadaha.

Mashruucan ayaa looga golleeyahay in lagu yareeyo shaqo la’aanta haysata ardayda ka qalin jabisa jaamacadaha, ayuu yiri Kemal Tahir Ero, agaasimaha dhalinyarada iyo sinnaanta jinsiga ee Sanduuqa Dadweynaha ee Qaramada Midoobay.

xigasho : Radio Ergo