Mizoram kan society ah hian Mizo chi hnih kan awm a tih theih ang, pakhat zawk a chu zuk leh hmuam a fihlim lo, zu ruih pawi ti lo, fel vak lo a ngaih te kan ti thei ang chu. A dang zawk chu khawtlang a mi fel, zuk leh hmuam a fihlim, zu Pawh in lo te kan ni. Mahse a chang Chuan mi thenkhat zuk leh hmuam ti ve miah lo, fel em em a in ngai te hian Bibul in a huat em em mi sawisel leh mi rel te hi a hrat ber ber ah a lo tan theih a ni. Awle, Bibul in eng nge a sawi ve eng, Pathian thu thianghlim I lo chhiar ang u.

Awle, sawi chhunzawm zel hma in, thawnthu tawi te ka lo sawi ang a, Kum 2012 khan naupang kum 15 lek, Amanda Todd chu a mah leh a mah in that a nih, a chhan ber chu online in internet ah thian a chhar a, a zahmawh deuh thla lak kha a ni pawh an in kawm na vel ah a lo thawn palh a, a thla lak mawi lo tak mai chu online ah hmuh theih in a awm ta reng mai, a thian te hnenah ten an lo hria a, a hnung a, a thian te'n kawm tha duh lo in an lo rel a, an rel kual kha a rilru a na in a rilru a hrehawm lutuk kha, a mah leh a mah in a kut ah chem in a thisen zam zai chat in, a in that ta ringawt mai a ni.

Awle, tunah Bibul chang kan lo chhiar tak ang khan, a sesea thu lak hmang te, mi rel hmang te tih kha tulthatna te nen a tel tlat. Pathian hian mi rel leh saisel hi a lo va hua awm em? Thil ho te, pawi vak lo a kan ngaih hi Pathian hian a ngai pawimawh hle tih a hriat theih a ni.

Tunah kan chhiar tak ang khan mi thah zeuh zeuh heta inkhawm te zing ah hian kan awm ang em? Kan awm kher lo mai thei mahse mi rel leh mi sawi chhia duh te erawh chu kan awm mai thei mahse Bibul hian mi rel hi a la zam lo hle a ni.

Awle, Bibul atang in Isua'n mi rel a that loh zia tih kan kan hria ta a, mahse mi rel a tih tak hi eng nge awmzia? Dictionary lam ah mi rel hi eng nge awmzia I lo chhiar ang U.

Mi rel ka tih hi saptawng chuan Slanderemaw backbiting te pawh a tih theih ang chu. Dictionary ah chuan a tha lo zawng, mawhpuh zawng, ti hming chhe zawng a sawi, buaina chinfel tum si lo, mi fel loh na lampang ringawt sawi hi a ni.

Mi thahnem ngai tak a, an fel loh na va hrilh te emaw buaina chinfel tum te chu a huam tel lo a ni.

Awle, Mi rel a that loh zia leh a pawi thui theih zia te Bibul chang leh Mi experience atang ngei in kan hre tawh bawk a, mi rel te a awlsam zia kan hria a, eng tin nge mi rel hi kan tih tawp theih dan tur I lo en ang u.

1. Hmangaihna- Mi rel ti tawp tur chuan a pawimawh ber chu, in hmangaihna hi a ni.

Thenawm te hmangaih tur in min ti a ni, bibul chang hian, chutiang bawk in thenawm te ringawt lo in, thian te leh hmelhriat te in nangmah rel tur che a I duh loh chuan nang pawh in mi rel lo in, I thian leh thanwm te kha hmangaih zawk tur a ni. Kan in rel chhan ber te, Chapo vang te, itsik vang te hi a ni tlangpui a, kha mi ai ah tawngai nan nen in ngaidam in, hmangaihna kan neih chuan, itsik leh chapo na te kha a bo thei a ni.

2. Thinrim in Fimkhur tur- Thinur leh thinrim hian mi pawi sawi sual palh a hlauhawm khawp mai, kan thil sawi tum ai tam, a hnu lawk a ka in chhir leh na tur sawi te hi a awl khawp mai. Tinrim hian ngawi mai a, Pathian hnenah tawngtai a inpek mai hi a tha ber a ni. Nang ni pawh han ngaihtuah ve rawh u, Isua thil ti thei ber pawh hian a ma thu kan awih loh a, a ngaihdan lo a kan awm in, a thinrim thinthawk in nang chu vanram a beisei awm loh, chatuan nun a I chang ve lo ang, meidil lam a kal tur a ni te min han ti mai se, hrehawm kan tih viau ka ring a ni.

3. Thu belhchian ngaichang phawt ang che. -Mi in an rel kual che tih I hriat chuan, ring ringawt suh ang che. Mi tam zawk hi chuan thu belhcian dawl lo, an rin thu te hi an sawi ve mai mai thei a ni. Ngaihthlak dan fimkhur thiam a ngai. Thil hre chiang vak lo a, lo sawi pung te nih pawh hi thil hlauhawm tak a ni. In ringhlel ringawt a, thu belh chian awm bawk si lo chu, nupa inkar te, thian in kar te pawh a ti chhe vek thei a ni.

4. Nangmah rel tu chu zawt chiang rawh. - Mi in an rel che a nih chuan amah rel let emaw intihthiam loh na a awm loh nan, be tlang rawh. Hrehawm te a ti ang a, a zak ang a , a sim thei. Chutiang a nih loh tal pawh in , a rel tawh lo ang che. Mi tu pawh thinlung dik , thinrim lo leh buaina duh lo chuan fianrial ah a va sawi pui theih a ni. Chu ti te a nih chuan chuan upa emaw Pastor te hnanah a thlen theih a ni. In ngaihdam tawn na leh in zah tawn na boruak ah chuan in hriathiam pawh a awlsam zawk a ni.

5. Mi in an rel che a nih chuan an chanchin tha sawi rawh.- I bul a mi te'n an rel che a nih chuan an chanchin tha emaw an fel na sawi rawh. Mi tu pawh felna te, fel lohna te kan nei. Khatiang a mi fel loh na an sawi lai khan an that na kha kan sawi chuan mi rel zel pawh an tan a har ang.

Mei alh hluah hluah te rem tur chuan Kerosene theih ai in tui theh chuan a ti dai zawk thei a ni. Kan tui theih daih na tha ber chu mi that na sawi kha a ni.

Ephesei 4:29 Thu tha lo reng in kaan chhuak suh se, a tulzia ang zela siam tha turin thu tha apiang chhuak zawk rawh se, a ngaithlatute tan khawngaihna a lo nih theih nan.

6. Isua eng tin nge a mah an rel in a chhan? - Isua pawh kha khawvel a awm lai khan mi in an rel a, a mah sawiselna tur an zawng nasa thei hle a ni. Pharasai te leh mi tam tak khan Isua kha an ngei a, a fel loh na leh a thu sawi sual kha an zawng reng a ni. Bibul I lo chhiar ang u.

Isua hnenah Uire hek tu te ang khan, mi rel hrat te bul ah hian kan fimkhur a ngai em em a ni, midang I bul a mi rel duh chuan, a mi rel lai a, I thu lo sawi ve te kha midang hnenah a sawi leh thei a ni, a va han hlauhawm em?? Hetiang mi rel hrat te lak ah chuan Isua kha eng tin nge a chhan? Engmah a sawi lo, thu in a chhang lo reng reng, zirtur kan va han nei ropui em....

Fiamthu :-)

Tum khat chu nu 3 hi rel ah an chuang a ni. An pathum zing ah an thil tih sual te kha an in puang ta a, Nu pakhat chuan ka pasal lak ah ka rinawm lo, ka uire a ni a ti a, Pahnihna ve thung erawh chuan zu hi a ruk in ka in thin, zu ruih hi nuam ka ti lutuk a, a ti ta a ni. Pathumna erawh chuan kei chu mi rel hi nuam ka ti tawp, kan thlen na tur thleng vat I la, in chanchin mi hnenah han sawi ka va han chak em a ti ta a ni.

Khawvel a hlim tak a kan awm duh chuan mi that loh na sawi loh tur a ni. Nunna thianghlim neih theuh I tum ang u. Isua ang khan mi in kan bul a mi an rel a nih chuan, a rel tu leh sawi chhe tu ah tang ve lo in, ngawih emaw thu tha chauh sawi in, Isua hnaih I tum theuh ang u.

A tawp nan Sam 19:14 I lo chhiar ang u.

“Aw LALPA, ka lungpui leh mi tlantu, Ka kaa thu chhuakte leh ka thinlunga ngaihtuahnate hi i mithmuhah lawmtlak takin awm rawh se”.

Lalpan ka thusawi te in vai atang malsawm rawh se....