Polikistik Over Sendromu Ve Beslenme

Polikistik over sendromu (PKOS), üreme döneminde bulunan her 10 kadından birinde görülen, uzun dönemde infertiliteye (kısırlık) neden olan karmaşık bir endokrin hastalıktır.

Poliskistik over sendromu,

• Menstrüasyon düzensizlikleri,
• Hirsutizm (erkeksi kıllanma),
• Sivilce (akne) oluşumu,
• İnsülin direnci,
• Abdominal obezite ile karakterizedir.

Polikistik over sendromu ve obezite arasında bir döngü mevcuttur. PKOS’ta endokrin bozukluklar kilo artışını tetiklemektedir. Aynı zamanda kilo kaybı ile beraber bu bozukluklar gerilemektedir.

Polistik over sendromuna sahip kadınlarda özellikle android (armut) tip obezite görülmektedir. Yağ dokusunun bu şekilde dağılımı ile bu hastalarda glikoz toleransında bozukluk, hiperinsülinemi ve ileride diyabet görülme sıklığı artmaktadır.

Fazla kilo, PKOS’lu bireylerde hormon dengesizliğine neden olmakla beraber, yüksek yağ miktarı infertiliteyi ve düşük riskini arttırmaktadır. PKOS’ta kilo kaybı sağlamak androjen hormonlarının ve iştahın artmasıyla zorlaşmaktadır. Bu nedenle hastalığın tedavisinde ilk adım sürdürülebilir bir diyet, egzersiz alışkanlığı kazanma ve böylece yaşam tarzı değişikliği sağlamaktır.

Beslenme tedavisindeki amaç, vücut ağırlık kaybı sağlamak, kan glikozunu dengelemek,  insülin direncini azaltmak ve androjen  düzeylerini düzenlenmektir. Ayrıca diyetin içeriği de insülin duyarlılığını etkilemektedir. Bu sebeple diyette var olan karbonhidrat miktarı ve kalitesi insülin duyarlılığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Özellikle işlenmemiş gıdalardan oluşan ve yüksek posa içeren, kompleks karbonhidratlardan zengin bir diyet bu duyarlılık üzerinde önemli etkilere sahiptir.

Beslenme Önerileri:

• Az az ve sık beslenilmelidir. Öğün atlanmamalıdır. Uzun süre aç kalmak kan şekeri üzerinde dengesizliğine yol açacaktır.
• Diyette karbonhidrat, yağ ve protein dengesi sağlanmalıdır. Basit karbonhidratlar tüketimi yerine kompleks karbonhidratlar, doymuş yağların yerine ise doymamış yağların tüketimi tercih edilmelidir. Özellikle omega 3 yağ asiti kaynakları tercih edilmelidir.
• Diyetin posa içeriğinin yüksek olmalıdır. Günde 4-5 porsiyon meyve ve sebze tüketimi sağlanmalıdır ve mevsiminde olmasına dikkat edilmelidir. Diyete haftada en az 2 defa kuru baklagillerin eklenmesine özen gösterilmelidir.
• Şekerli gıdalar ve paketli gıdalardan uzak durulmalıdır. Etiket okuma alışkanlığı kazanılmalıdır.
• D vitamini yetersizliği de kilo veriminin önüne geçebilir. Bu sebeple düzenli olarak kontrol sağlanmalıdır.
• Düzenli olarak egzersiz yapılmalıdır ve bu süreklilik haline getirilmelidir.
• Vücut ağırlığı döngüsünü kırmak için beslenme programı kişiye özel olmalıdır ve diyetisyen kontrolü altında ilerlenmelidir.