Boşluklar, dişlerinizin sert yüzeyindeki küçük açıklıklara Veya deliklere dönüşen kalıcı olarak hasar görmüş bölgelerdir. Diş çürüğü veya çürük olarak da adlandırılan boşluklara, ağzınızdaki bakteriler, sık atıştırma, şekerli içecekleri yudumlama ve dişlerinizi iyi temizlememe gibi faktörler neden olur.

Boşluklar ve diş çürüğü dünyanın en yaygın sağlık sorunları arasındadır. Özellikle çocuklarda, gençlerde ve Daha büyük yetişkinlerde yaygındır. Ancak dişleri olan herkes, bebekler de dahil olmak üzere boşluklar olabilir.

Boşluklar tedavi edilmezse, büyürler ve dişlerinizin daha derin katmanlarını etkilerler. Ciddi bir diş ağrısı, enfeksiyon ve diş kaybına yol açabilir. Düzenli diş bakımı, iyi fırçalama ve diş ipi alışkanlıkları, boşluklara ve diş çürümelerine karşı en iyi korumanızdır.

Diş çürüğü belirtileri nelerdir:

Boşlukların belirti ve semptomları, boyutlarına ve yerlerine bağlı olarak değişir. Bir boşluk yeni başlıyorsa, hiç belirtiniz olmayabilir. Çürüme büyüdükçe, aşağıdaki gibi belirti ve semptomlara neden olabilir:

• Belirgin bir neden olmadan ortaya çıkan diş ağrısı
• Diş hassasiyeti
• Tatlı, sıcak veya soğuk bir şey yerken veya içerken hafif ila keskin ağrı
• Dişlerinizde görünür delikler veya çukurlar
• Dişin herhangi bir yüzeyinde kahverengi, siyah veya beyaz boyama
• Isırdığınızda ağrı

Diş çürüğü neden olur?

Plak formları. Dental plak, dişlerinizi kaplayan şeffaf bir yapışkan filmdir. Çok fazla şeker ve nişasta yemekten ve dişlerinizi iyi temizlememekten kaynaklanır. Şekerler ve nişastalar dişlerinizden temizlenmediğinde, bakteriler hızla beslenmeye başlar ve plak oluşturur. Dişlerinizde kalan plak, diş eti hattınızın altında veya üstünde tartar (diş taşı) şeklinde sertleşebilir. Tartar, plakın çıkarılmasını zorlaştırır ve bakteriler için bir kalkan oluşturur.

Plak atakları. Plaktaki asitler dişinizin sert, dış emayesindeki mineralleri uzaklaştırır. Bu durum, boşlukların ilk aşaması olan minede küçük açıklıklara veya deliklere neden olur. Emaye bölgeleri yıprandığında, bakteri ve asit dişlerinizin dentin adı verilen bir sonraki katmanına ulaşabilir. Bu tabaka emayeden daha yumuşaktır ve aside daha az dirençlidir. Dentin, dişin siniriyle doğrudan temas eden ve hassasiyete neden olan küçük tüplere sahiptir.

Diş çürüğü Risk faktörleri nelerdir?

Dişleri olan herkes diş çürümesi riski altındadır, aşağıdaki faktörler riski artırabilir:

• Diş yeri. Çürüme en sık sırt dişlerinizde görülür (azı dişleri ve azı dişleri). Bu dişler çok sayıda oluğa, çukurlara ve çatlaklara ve yiyecek parçacıklarını toplayabilen çoklu köklere sahiptir. Sonuç olarak, temiz tutmak kolay, ulaşılması kolay ön dişlerinizden daha zordur.
• Bazı yiyecek ve içecekler. Süt, dondurma, bal, şeker, soda, kuru meyve, kek, kurabiye, sert şeker ve nane, kuru tahıl ve cips gibi dişlerinize uzun süre yapışan yiyeceklerin gıdalardan daha fazla çürümeye neden olma olasılığı daha yüksektir.
• Sık atıştırma veya sıvı tüketme. Şekerli içecekleri sürekli olarak atıştırırken veya sıvı tüketirken, dişlerinize zarar veren ve onları yıpratan asitler üretmek için ağız bakterilerine daha fazla olanak sağlarsınız. Ve gün boyunca soda veya diğer asidik içecekleri tüketmek dişleriniz üzerinde sürekli bir asit oluşturmasına neden olur.
• Yatmadan önce bebek besleme. Bebeklere süt, formül, meyve suyu veya diğer şeker içeren sıvılarla dolu yatma esnasında şişeleri verildiğinde, bu içecekler uyurken çürümeye neden olan bakterileri beslerken saatlerce dişlerinde kalırlar. Bu hasara genellikle biberon diş çürüğü denir. Benzer hasarlar, yeni yürümeye başlayan çocuklar bu içeceklerle dolu bir bardağında içtiklerinde dişlerde bakteri toplayabilirler.
• Yetersiz fırçalama. Yedikten ve içtikten hemen sonra dişlerinizi temizlemezseniz, plak hızlı bir şekilde oluşur ve çürümenin ilk aşamaları başlayabilir.
• Yeterli florür alamıyorum. Doğal olarak oluşan bir mineral olan florür, boşlukları önlemeye yardımcı olur ve diş hasarının en erken aşamalarını bile tersine çevirebilir. Dişler için faydaları nedeniyle, flörlü su içmelesiniz. Aynı zamanda diş macunu ve ağız çalkalamalarında da yaygın olarak kullanılan bir maddedir. Ancak şişelenmiş su genellikle florür içermez.
• Daha genç veya daha büyük yaş.Yaşlı yetişkinler de yüksek risk altındadır. Zamanla dişler yıpranabilir ve diş etleri çekilebilir ve dişler kök çürümesine karşı daha savunmasız hale gelir. Yaşlı yetişkinler, tükürük akışını azaltan ve diş çürümesi riskini artıran daha fazla ilaç kullanabilirler.
• Ağız kuruluğu. Ağız kuruluğu, dişlerinizdeki yiyecek ve plakları yıkayarak diş çürümesini önlemeye yardımcı olan tükürük eksikliğinden kaynaklanır. Tükürükte bulunan maddeler ayrıca bakteriler tarafından üretilen aside karşı koyar. Bazı ilaçlar, bazı tıbbi durumlar, başınıza veya boynunuza radyasyon veya bazı kemoterapi ilaçları tükürük üretimini azaltarak boşluk riskinizi artırabilir.
• Aşınmış dolgular veya dişçilik cihazları. Yıllar geçtikçe, diş dolguları zayıflayabilir, parçalanmaya veya pürüzlü kenarlar geliştirmeye başlayabilir. Bu, plağın daha kolay birikmesine izin verir ve çıkarılmasını zorlaştırır
• Göğüste ağrılı yanma hissi. Mide ekşimesi veya gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) mide asidinin ağzınıza akmasına (reflü) neden olabilir, dişlerinizin emayesini yıpratır ve önemli diş hasarına neden olabilir. Bu, dentin daha fazla bakteriler tarafından saldırıya maruz kalmasını sağlar ve diş çürümesine neden olur. Diş hekiminiz, gastrik reflü’nün mine kaybınızın nedeni olup olmadığını görmek için doktorunuza danışmanızı önerebilir.
• Yeme bozuklukları. Anoreksiya ve bulimia belirgin diş erozyonuna ve boşluklara yol açabilir. Tekrarlanan kusma (temizleme) mide asidi dişleri yıkar ve emayeyi çözmeye başlar. Yeme bozuklukları da tükürük üretimine müdahale edebilir.

Diş çürüğünde Komplikasyonlar nelerdir?

Boşluklar ve diş çürüğü o kadar yaygındır ki, onları ciddiye almayabilirsiniz. Ve çocukların bebek dişlerinde boşluk olup olmasının önemli olmadığını düşünebilirsiniz. Bununla birlikte, boşluklar ve diş çürüğü, kalıcı dişleri olmayan çocuklar için bile ciddi ve kalıcı komplikasyonlara sahip olabilir.

Boşlukların komplikasyonları şunları içerebilir:

• Ağrı
• Diş apsesi
• Bir dişin etrafında şişme veya irin
• Hasar veya kırık dişler
• Çiğneme sorunları
• Diş kaybından sonra dişlerin yer değiştirmesi
• Boşluklar ve çürüme şiddetlendiğinde, sahip olabilirsiniz:
• Günlük yaşama müdahale eden ağrı
• Ağrılı veya zor yeme veya çiğnemeden kilo kaybı veya beslenme sorunları
• Görünüşünüzü, güveninizi ve özgüveninizi etkileyebilecek diş kaybı
• Nadir durumlarda, daha ciddi ve hatta hayatı tehdit eden enfeksiyonlara yol açabilen bir diş apsesi

Diş çürüğünü önleme yöntemleri nelerdir?

Diş hijyenliği, boşluklardan ve diş çürümelerinden kaçınmanıza yardımcı olabilir. İşte boşlukları önlemeye yardımcı olacak bazı ipuçları. Hangi ipuçlarının size en uygun olduğunu diş hekiminize sorun.

• Yedikten veya içtikten sonra florür diş macunu ile fırçalayın. Florür içeren diş macunu kullanarak dişlerinizi günde en az iki kez ve her yemekten sonra fırçalayın. Dişlerinizin arasını temizlemek için diş ipi kullanın veya diş arası temizleyici kullanın.
• Ağzınızı çalkalayın. Diş hekiminiz boşluk geliştirme riskinizin yüksek olduğunu düşünüyorsa, florür ile ağız durulaması kullanmanızı tavsiye edebilir.
• Diş hekiminizi düzenli olarak ziyaret edin. Sorunları önlemeye veya erken tespit etmenize yardımcı olabilecek profesyonel diş temizliği yapın. Diş hekiminiz sizin için en uygun programı önerebilir.
• Diş dolgularını düşünün. Dolgu macunu, arka dişlerin çiğneme yüzeyine uygulanan koruyucu plastik bir kaplamadır. Diş minesini plak ve asitten koruyarak yiyecek toplama eğilimi olan olukları ve krannları kapatır. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), okul çağındaki tüm çocuklar için sızdırmazlık maddeleri önermektedir. Sızdırmazlık malzemeleri değiştirilmesi gerekmeden önce birkaç yıl sürebilir, ancak düzenli olarak kontrol edilmeleri gerekir.
• Florlu su için. Florlu su diş çürümesini önemli ölçüde azaltmaya yardımcı olabilir Sadece florür içermeyen şişelenmiş su içerseniz, florür faydalanamazsınız.
• Sık atıştırma ve şekerli sıvı içmekten kaçının. Su dışında bir içecek yediğinizde veya içtiğinizde, ağız bakterilerinizin diş minesini yok edebilecek asitler oluşturmasına yardımcı olursunuz. Gün boyunca atıştırmalık veya içerseniz, dişleriniz sürekli risk altındadır.
• Sağlıklı yiyecekler yiyin. Bazı yiyecek ve içecekler dişleriniz için diğerlerinden daha iyidir. Dişlerinizin oluklarına ve çukurlarına uzun süre yapışan yiyeceklerden kaçının veya yedikten hemen sonra fırçalayın. Bununla birlikte, taze meyve ve sebzeler gibi gıdalar tükürük akışını arttırır ve şekersiz kahve, çay ve şekersiz sakız gıda parçacıklarını temizlemeye yardımcı olur.
• Florür tedavilerini düşünün. Diş hekiminiz, özellikle florlu içme suyu ve diğer kaynaklardan yeterli florür almıyorsanız, periyodik florür tedavileri önerebilir.
• Anti bakteriyel tedavileri sorun. Diş çürümesine karşı özellikle savunmasızsanız – örneğin, tıbbi bir durum nedeniyle – diş hekiminiz, ağzınızdaki zararlı bakterileri azaltmaya yardımcı olmak için özel antibakteriyel ağız durulamalarını veya diğer tedavileri önerebilir.

Diş çürüğü tedavisi nasıldır?

Düzenli kontroller, rahatsız edici semptomlara neden olmadan ve daha ciddi sorunlara yol açmadan önce boşlukları ve diğer diş durumlarını tespit edebilirsiniz. Ne kadar erken bakım yaparsanız, diş çürümesinin en erken aşamalarını tersine çevirme ve ilerlemesini önleme şansınız o kadar iyi olur. Bir kavite ağrıya neden olmadan önce tedavi edilirse, muhtemelen kapsamlı tedaviye ihtiyacınız olmayacaktır.

Boşlukların tedavisi, ne kadar şiddetli olduklarına ve sizin durumunuza bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunları içerir:

Florür tedavileri. Boşluğunuz yeni başladıysa, bir florür tedavisi dişinizin emayesini geri kazanmaya yardımcı olabilir ve bazen çok erken aşamalarda bir boşluğu tersine çevirebilir. Profesyonel florür tedavileri, florlü su , diş macunu ve ağız çalkalamalarında bulunan miktardan daha fazla florür içerir. Florür tedavileri, dişlerinize fırçalanmış veya dişlerinizin üzerine oturan küçük bir tepsiye yerleştirilmiş sıvı, jel, köpük veya vernik olabilir.

Dolgular. Restorasyonlar olarak da adlandırılan dolgular, çürüme en erken aşamadan sonra ilerlediğinde ana tedavi seçeneğidir. Dolgular, diş renginde kompozit reçineler, porselen veya çeşitli malzemelerin bir kombinasyonu olan dental amalgam gibi çeşitli malzemelerden yapılır.

Kron. Kapsamlı çürüme veya zayıflamış dişler için, bir kaplamaya ihtiyacınız olabilir – dişinizin tüm doğal kaplamanın yerini alan özel olarak takılmış bir kaplama. Diş hekiminiz çürümüş tüm alanı ve dişinizin geri kalanını yeterince iyi bir şekilde oturtmak için delecektir. Kronlar, altın, yüksek mukavemetli porselen, reçine, metal veya diğer malzemelere kaynaştırılmış porselenden yapılabilir.

Kök kanalları. Çürüme dişinizin (pulpa) iç malzemesine ulaştığında, bir kök kanalına ihtiyacınız olabilir. Bu, kötü hasar görmüş veya enfekte olmuş bir dişi çıkarmak yerine onarmak ve kaydetmek için bir tedavidir. Hastalıklı diş özü çıkarılır. İlaçlar bazen herhangi bir enfeksiyonu temizlemek için kök kanalına konur. Daha sonra hamur bir dolgu ile değiştirilir.

Diş çekimi. Bazı dişler o kadar şiddetli şekilde çürürler ki dolgu yapılamaz ve çıkarılmaları gerekir. Bir dişin çekilmesi, diğer dişlerinizin değişmesine izin veren bir boşluk bırakabilir. Mümkünse, eksik dişi değiştirmek için bir köprü veya diş implantı almayı düşünün.