Liście lipy, o sercowatym kształcie zna chyba każdy, a przyjemny, miodowy zapach umila nam letnie wieczory. Większość z nas przechodzi obok tego drzewa obojętnie, nawet nie zastanawiając się jakie są właściwości lecznicze lipy, a także jej zastosowanie kosmetyczne.

Drzewo Lipy występuje praktycznie na całej półkuli północnej. W Polsce najpopularniejszą odmianą jest lipa drobnolistna, tak często spotykana w parkach. W naszym kraju występuje również lipa szerokolistna, a także srebrzysta, jednak nie są to gatunki zbyt popularne.

Oprócz swoich prozdrowotnych właściwości, o których napiszę w dalszej części artykułu, lipa ma też dość ciekawą historię. Przeczytaj koniecznie, obiecuję, że nie będzie nudno

Lipa – dawne wierzenia

Lipa od zawsze uznawana była za symbol pokoju i kobiecości. Utożsamia się z nią takie cechy jak delikatność, łagodność i spokój.

W mitologii greckiej istnieją nawet mity opisujące powstanie drzewa lipowego, jednak my skupmy się na bliższych naszym sercom, słowiańskich wierzeniach

Zgodnie z wierzeniami Słowian, lipa również utożsamiana była z postacią kobiety. Stanowiła symbol bogini miłością Łady, której atrybutem było właśnie drzewo lipy.

Symbolika tego drzewa odnosi się też do życia społecznego – pod nim odbywały się różnego rodzaju negocjacje i rozmowy pokojowe, ale również spotkania starszyzny, jako że plemiona słowiańskie wierzyły, że lipa wspiera prawdę i jej poszukiwanie.

Gałązki lip zaplatano w wianki i ozdabiano nimi święte obrazy, które miały zapewnić domowi spokój. Natomiast do odganiania zła omiatano wnętrze domu lipową miotełką, a gałązkami lipy okadzano dom z zewnątrz.

Lipa miała zapewnić spokój, dlatego też z jej drewna robiono trumny i kołyski dla niemowląt, do czego nawiązała nawet Maria Konopnicka w swoim utworze Z łąk i pól:

„Kołysz mi się, kołysz,
Kołysko lipowa!..
Niechaj cię, Jasieńku,
Pan Jezus zachowa!
Zachowa cię roczek,
Zachowa cię drugi…
A potem cię wezmą
Do dworskiej posługi”

Jak już jesteśmy przy poezji, to Jan Kochanowski napisał nawet całą fraszkę na cześć tego drzewa. W swojej posiadłości w Czarnolesie uwielbiał spędzać czas pod lipowym drzewem. Nie będę jej tu cytować, bo wiem, że nie każdemu będzie chciało się czytać Zainteresowane osoby odsyłam tutaj.

Co się kryje w lipie

No to teraz zostawmy na chwilę pradawne wierzenia i historie i przejdźmy do konkretów

Kwiatostany lipy zawierają związki flawonowe, mające silne działanie antynowotworowe i antyoksydacyjne (czyli lipa jest antyoksydantem, tak pożądanym i modnym ostatnio) oraz tylirozyd, który jest silną substancją przeciwzapalną.

Lipa zawiera spore dawki witaminy PP, czyli nicayny, która dba o dobry stan nabłonka naszej skóry oraz przewodu pokarmowego. Niacyna usprawnia również funkcjonowanie mózgu.

Oprócz tego, kwiatostany zawierają witaminę C, sole mineralne, garbniki i fitosterole, czyli samo dobro zamknięta w pięknie pachnących kwiatach!

Właściwości lecznicze lipy

Lipa na trawienie

Napar z lipy ma działanie rozkurczowe i zmniejszające napięcie mięśni. Pobudza również nasz układ pokarmowy do pracy, poprzez zwiększenie wydzielania soków trawiennych i wspomaganie przepływu żółci z dwunastnicy. Jest więc nieoceniona dla osób, borykających się z częstymi problemami trawiennymi. Warunkiem jest, że należy ją pić regularnie, ponieważ jej działanie jest łagodne i po wypiciu jednej filiżanki prawdopodobnie nie odczujemy cudownej ulgi (jak np. w przypadku mięty).

Lipa na przeziębienie

Wykorzystywana była przez nasze babcie, które jednak wiedziały co dobre

Gdy tylko poczujesz pierwsze objawy przeziębienia, warto od razu sięgnąć po napar lipowy, ponieważ w tym temacie lipa jest naprawdę skuteczna.

Złagodzi ból gardła, kaszel i chrypkę, a to wszystko dzięki sporej ilości związków śluzowych, które się w niej znajdują. Napar z lipy polecany jest również przy anginie, czy zapaleniu gardła.

Lipa ma także właściwości moczopędne oraz przeciwzapalne. Poprawia wentylację skórną poprzez zwiększenie potliwości.

Lipa na stres

Napar z lipy jest idealny po długim i ciężkim dniu. Ukoi nerwy, wyciszy i pomoże się skoncentrować. Zalecana szczególnie osobom narażonym na przewlekły stres i napięcia nerwowe.

Kwiaty lipy mają również działanie przeciwlękowe i nasenne, a to dzięki obecności olejku eterycznego z dodatkiem farnezolu.

Zastosowanie kosmetyczne lipy

Lipa powinniśmy doceniać nie tylko ze względu na jej lecznicze właściwości, ale również przez jej zastosowanie kosmetyczne.

Kwiat lipy jest szeroko wykorzystywany w kosmetyce naturalnej, między innymi do płukanek, czy okładów. Lipa uelastycznia naskórek i wspomaga jego regenerację. Ma również działanie nawilżające i zapobiega łuszczeniu się naskórka.

Napar z lipy dobrze jest stosować zewnętrznie na wszelkiego rodzaju swędzenia skóry, czy ugryzienia owadów. Lipa usuwa obrzęki, jest więc idealna na okłady na oczy, niwelując cienie i przynosząc ulgę piekącym oczom.

Lipa – jak zbierać, jak suszyć lipę

Teraz, czyli początek lipca, to najlepszy czas na zbiory kwiatostanów lipy, w tym właśnie okresie przypada bowiem czas ich kwitnięcia.

Przy zbieraniu należy uważać, aby nie uszkodzić delikatnych gałązek drzewa. Najlepiej ścinać tylko kwitnące wierzchołki przy pomocy nożyc ogrodowych lub ostrego noża. Chodzi o to, aby nie szarpać i nie piłować gałązki, prowadzi to bowiem do uszkodzeń włókien i nasz lipa może w przyszłym roku już tak pięknie nie zakwitnąć. Lipę zbieraj, gdy jest sucho, nie bezpośrednio po deszczu.

Zebrane kwiatostany ułóż na papierze lub pergaminie i pozostaw do wyschnięcia. Ważną rzeczą przy suszeniu wszystkich ziół jest to, że nie można zostawiać ich bezpośrednio na słońcu, ponieważ z rośliny wyparują cenne olejki eteryczne. Najlepsze będzie zacienione, ale ciepłe i przewiewne miejsce. Dobrze wysuszone kwiaty zachowują swoją jasnożółtą barwę i zapach. Gotowy susz możesz pokruszyć, choć ja polecam zostawić całe kwiaty. Przechowuj w torebkach z naturalnego materiału, najlepiej lnianych, ewentualnie papierowych.

Napar z lipy

Jeśli masz już ususzone kwiaty lipy, warto wiedzieć jak prawidłowo przyrządzić napar, zachowując wszystkie jego dobroczynne właściwości. Możesz też kupić gotowy susz w sklepach zielarskich lub internecie.

Do garnuszka wrzuć cały wysuszony kwiat lipy lub łyżkę gotowego suszu. Zalej szklanką wrzątku, przykryj i umieść garnuszek w większym garnku z wrzącą wodą. Postaw na kuchence i delikatnie podgrzewaj przez 10 minut starając się, aby w garnuszku, w którym jest susz nie zagotowała się woda. Chodzi o to, aby woda dobrze naciągnęła, a nie wrzała.

Oczywiście szybszą wersją jest zalanie kwiatu wrzątkiem i pozostawienie pod przykryciem na 10 minut. Taka opcja też jest dobra, ale zdecydowanie smaczniejszy i bardziej aromatyczny jest napar w pierwszej wersji.

Ogólnie napar lipowy jest bardzo smaczny – ma delikatny miodowo-waniliowy smak i zapach

Mieszanka ziołowa na dobry sen

Dla wszystkich mających problemy ze snem odsyłam do artykułu

Zdrowy sen – naturalne sposoby na lepszy sen

Oraz polecam poniższą mieszankę ziołową, która doskonale relaksuje i uspokaja.

Wystarczy zmieszać łyżeczkę suszonych kwiatów lipy z łyżeczką rumianku i melisy, zalać gorącą wodą i parzyć pod przykryciem przez 10-15 minut. Herbatka jest naprawdę smaczna i wprawia w stan błogości 

Kosmetyczne lipowe inspiracje

Lipowa kąpiel

Złagodzi bóle mięśnie (także zakwasy!), wzmocni i uelastyczni skórę i odpręży całe ciało i umysł.

3 całe kwiaty lipy lub 3-4 łyżki suszu zalej litrem gorącej wody i parz przez 20-30 minut pod przykryciem. Następnie odcedź i wlej do wanny z ciepłą wodą. Możesz dodać kilka kropli olejku lawendowego.

Płukanka na lśniące włosy

Zmieszaj 2 łyżki suszu lipowego (lub 2 kwiaty) z 2 łyżkami suszonej pokrzywy (nie świeżej, ponieważ świeża pokrzywa może zafarbować włosy na zielono). Zalej litrem wrzątku i zaparzaj przez 20 minut pod przykryciem. Następnie odcedź i wlej napar do miski lub większego garnka. Dolej trochę zimnej wody, aby płynu było więcej i nie był gorący. Mocz włosy przez 5-10 minut delikatnie pocierając skórę głowy, aby pobudzić cebulki włosów i ułatwić wchłonięcie substancji odżywczych. Nie spłukuj!

Szybsza wersja to po prostu wypłukanie włosów w naparze po umyciu ich szamponem.

Taka płukanka pomoże w walce z łupieżem, odżywi i wzmocni włosy, a także nada im gładkości i blasku. Polecam!

Okład na cienie pod oczami

Możesz pożegnać drogie i mało skuteczne drogeryjne kremy pod oczy. Wystarczy Ci napar z lipy i dwa waciki kosmetyczne

Patent jest bardzo prosty – namaczasz waciki w zimnym naparze (tylko taki obkurcza naczynia krwionośne, niwelując cienie) i nakładasz na oczy na 10-15 minut. Dwa tygodnie takiej codziennej praktyki i z pewnością zauważysz znaczną poprawę. Między czasie możesz na przykład medytować, odpoczywać, albo słuchać muzyki. Ewentualnie się zdrzemnąć

Tonik do cery naczynkowej i wrażliwej

Wacik kosmetyczny namocz w naparze z lipy i przemywaj nim twarz rano i wieczorem. Taki tonik poprawi koloryt skóry, wzmocni ją i zamknie naczynia krwionośne.

Zbierasz lipę? A może nie byłeś świadomy właściwości leczniczych lipy? Mam nadzieję, że ten artykuł pomógł Ci odkryć kolejny cenny skarb natury. Daj znać w komentarzu, czy Ci się podobał i co o tym sądzisz!

Artykuł Właściwości lecznicze lipy, napar z lipy, kosmetyki z lipy pochodzi z serwisu Naturalnie Niebanalnie.