Volgens velen Moet Het Roer als gevolg van de kabinetsplannen helemaal om. Het kabinet grijpt immers fors in de langdurige zorg in. De huishoudelijke zorg is er nog alleen voor diegenen, die het echt nodig hebben. Het feit dat ouderen met een zorgzwaartepakket lager dan ZZP 5 Niet langer in aanmerking komen voor een plek in het verzorgingshuis, betekent dat het verzorgingshuis in de huidige vorm gaat verdwijnen. In verpleeghuizen komen vooral cliënten met hele complexe aandoeningen. Omdat de financiering van alle thuiszorg overgaat naar de gemeenten, moet rekening worden gehouden met een tariefdaling van meer dan 30%, zo leert de ervaring. Kortom, bestuurders gevraagd met lef, die het roer helemaal willen omgooien. Veel adviseurs doen deze oproep. Ook bestuurders zelf roepen dat het tijd is voor nieuw beleid van creatieve destructie, wat zoiets betekent als: het invoeren van succesvolle nieuwe toepassingen, die de oude vernietigen. De zorg gaat er immers compleet anders uitzien. Dus moeten bestuurders vooral de nieuwe kansen pakken, aldus deze roepende bestuurders.

Volgens mij klopt bovenstaande als je nu relatief veel verkeerd vastgoed bezit of langdurige huurcontracten hebt van incourante panden, dus waar je in de toekomst weinig meer mee kunt. Dan zal het in de komende jaren spannend worden. En hoe lager de solvabiliteit nu, hoe ingewikkelder en spannender het wordt. Kortom: hoe meer stuurmanskunst wordt gevraagd om tussen de klippen door te koersen.

Maar is dat in heel veel situaties niet helemaal anders? Moet de bestuurder zich niet vooral gewoon blijven concentreren op Het Bieden Van maximale toegevoegde waarde aan de oudere klant. Als je immers voldoende waarde toevoegt, dan maakt het toch niet uit, wie er betaalt? Of het nu de zorgverzekeraar, de gemeente of de klant zelf is? En hangt alles ook niet af, in welke omgeving je je bevindt, en hoe de locale of regionale markt in elkaar zit? Een stedelijke omgeving vergt andere nieuwe ontwikkelingen dan een landelijke omgeving. En er zijn landelijke omgevingen met een grote groei van het aantal senioren, maar ook landelijke omgevingen waar dat niet zo is. En als je je nu al richt op specifieke doelgroepen in een nichemarkt, dan moet je dat ook gewoon blijven doen. Dan hoeft het roer helemaal niet om.

Toch is het wel belangrijk de strategische koers aan te passen en dus wel aan het roer te draaien. Er zal volgens mij meer scherp aan de wind moeten worden gevaren. Dat heeft vooral te maken met de effecten van de crisis. Onze klanten hebben in de komende jaren minder te besteden. Zij zullen dus andere keuzes moeten gaan maken. Zij zullen vooral gericht zijn op goede ondersteuning & zorg gebaseerd op de beste prijs-/prestatieverhouding. Dat betekent, dat je als zorgbestuurder straks zult moeten gaan sturen op een sterke verbetering van de effectiviteit en gelijktijdig een drastische vermindering van de kosten, en tegelijkertijd een grotere flexibiliteit en vooral ook meer servicegerichtheid en behoud van kwaliteit.

Maar hoe doet een bestuurder dat? In het nieuwe leiderschap betekent dat je als bestuurder niet zelf moet gaan sturen, maar dusdanige voorwaarden moet gaan scheppen dat juist de mensen van jouw organisatie van hoog tot laag, zelf gaan sturen op die gezamenlijk opgestelde doelen. Dat betekent aansturen op basis van vertrouwen en het bieden van verantwoordelijkheden laag in de organisatie. Het gaat dan om het scheppen van een klimaat waarbij de energie van allen vooral gericht is op het bieden van Toegevoegde Waarde Voor de klant. Wat daar niet op is gericht, kan gewoon worden weggesneden. Een zorgorganisatie die dat weet te realiseren, houdt ook in de toekomst geld over. De overgebleven medewerkers krijgen daardoor meer ruimte het eigen werk goed te doen. Dat betekent niet meer vrijheid, maar vooral meer resultaatgerichtheid.

Tenslotte is voor mij duidelijk dat dé klant niet bestaat. Dus is het belangrijk de juiste doelgroepen te onderscheiden en op basis van geprognosticeerde marktcijfers echte keuzen te maken wat je nu wel, maar ook wat je niet wilt. En verder moet het roer wel om als we ons afvragen hoe we de gestelde doelen kunnen bereiken? Dat gaat steeds minder alleen, maar steeds meer samen met andere stakeholders of betrokken partijen. Kortom: steeds vaker zal het niet langer gaan om de continuïteit van de eigen organisatie, maar om het in netwerken samen scheppen van die toegevoegde waarde voor steeds meer thuiswonende doelgroepen. Conclusie: Loop vooral niet achter die zaken aan die anderen roepen, maar kies weloverwogen een eigen koers gebaseerd op een duidelijk punt op de verre horizon in pakweg het jaar 2020.