E-ticaret sistemlerinin yaygın bir şekilde kullanılması ile birlikte tüketicilerin alışveriş yapma imkânı da çok fazla artmıştır.  Bu durum her alışveriş işleminde olabileceği gibi, tüketicinin memnun kalmadığı ürünü iade etme hakkını da beraberinde arttırmıştır. Bu yazımızda Cayma hakkı konusu hukuki boyutları ile ele alınacaktır. Cayma hakkının hangi ürünlerde kullanılabileceği, hangi ürünler için cayma hakkının olmayacağı, yasal süresi ve hukuki olarak izlenebilecek yollar izah edilmiştir.

Cayma Hakkı Nedir?

Tüketici Hukuku’nun içerisinde konu edinen cayma hakkı; alışveriş sonrasında tüketicinin mal veya hizmetten memnun kalmadığı takdirde 14 gün içerisinde iadesinin isteme hakkı olarak tanımlanır. Cayma hakkı kullanırken tüketiciler sebep göstermek zorunda olmadığı gibi kargo parası da vermek zorunda değildir.

Cayma Hakkında Hangi Ürünlerde Kullanılmaz?

Cayma hakkı; iç giyim, kozmetik ürünler (makyaj malzemeleri, kişisel bakım malzemeleri), plaj giyim (mayo, bikini) gibi ürünlerde kişisel bakım ve hijyen söz konusu olduğundan kullanılamaz. Bunun dışında son kullanma tarihinin geçme ihtimali olan ürünlerde, paketin açılması ardından başka bir maddeyle karıştırılıp ayrılmasının mümkün olmadığı ürünlerde de kullanılmadığı gibi elektronik ortamda tüketiciye teslim edilen gayri maddi malların, veri depolama cihazlarının, bilgisayar ve kırtasiye sarf malzemelerinin (kartuş, toner vb.)ambalajlarının açılmış olması durumunda cayma hakkı kullanılmaz.

Hangi Durumlarda Cayma Hakkı Kullanılır?

Cayma hakkının kullanılması için herhangi bir sebep belirtilmesine ihtiyaç yoktur. Ürünü beğenilmeyebilir veyahut memnun da olunmayabilir. Yani cayma sebebinin sadece ayıplı mal (ürün satın alımı gerçekleşip, satış sözleşmesi gerçekleştikten sonra ürün alıcıya teslim edikten sonra ürünün aslına sadık kalmaması durumunda ortaya çıkan durum) olmasına gerek yoktur. Eğer talep edilirse tüketici ürünün ayıpsız olan ürünle değiştirilmesini, ayıplı ürünün fiyatında indirim yapılmasını da isteme hakkına sahiptir.

Çoğu insan E-Ticaret alışverişinden sonra cayma hakkını kullanmaktan çekinir fakat tüketici ürünü kapıda teslim aldığı sırada veya teslim aldıktan sonra kanuni süre içerisinde iade edebilir. İki türlü de gerçekleştirilen iade sonucunda teslim almamasından veyahut teslim almasına rağmen iade etmesinden dolayı hakkında icra takibi başlatılması gibi bir durum olamaz. Bazı satıcılar, alıcı teslim almadığı takdirde böyle bir yola giderek, ürünü teslim almak zorundasınız yoksa icra takibi başlatacağız şeklinde asılsız söylemlerde bulunmaktadır. Bu tarz, “Ürünü teslim alın, yoksa icra takibi başlatırız” şeklinde yapılan sözde uyarıları hiçbir tüketici dikkatte almamalıdır. Ürünü teslim almamak ya da iade etmek her tüketicinin yasal hakkıdır. Ancak belirtmek gerekir ki ürünün satın alınmasından vazgeçildiği satıcıya bildirilmelidir. Bu kısım 6502 numaralı kanunda detaylıca açıklanmıştır.

Cayma Hakkı Kaç Gün?

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun‘un 24. maddesinde “(1) Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin tüketici kredisi sözleşmesinden cayma hakkına sahiptir.” denilmekteidr.

Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirinin bu süreç içerisinde satıcıya bildirilmesi gerekmektedir. Tüketici bu süre içerisinde cayma hakkı hakkında satıcı tarafından bilgilendirilmediyse bu süre bir yıldır. Ayıplı mal değişimi veya ücretsiz onarım talebinde bulunan tüketici en az otuz azami gün sonunda satıcıdan dönüş almalıdır. Tüketici, cayma hakkı süresi içinde malın mutat kullanımı sebebiyle meydana gelen değişiklik ve bozulmalardan sorumlu değildir.

Sonuç

Cayma durumu her tüketicinin en başta bilmesi gereken haklarındandır. Yapılan alışveriş sonucunda memnun olmak adına her birey bilinçli bir tüketici olup haklarını kullanmalıdır. Fakat alışveriş anında mağdur duruma düşebilir ve beklenmedik bir durumla karşı karşıya kalınabilir. Bu gibi durumlarda alanında tecrübeli avukatlardan destek almak danışanların lehine olacaktır. Aslan & Duran Hukuk Bürosu olarak donanımlı kadromuz ile müvekkillerimize hizmet vermekteyiz.

Hukuki alanda müvekkillerine etkin, öncü ve güncel destek sağlayan ofisimizin faaliyet alanlarını inceleyebilir ya da diğer makalelerimizi okumak için blog sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Cayma Hakkı yazısı ilk önce Aslan Duran Avukatlık Bürosu üzerinde ortaya çıktı.