21.yüzyılda göç küresel bir olgu haline geldi. Bu yazımızda göçmenlerin deneyimlediği Ulysses sendromu nedir? Tarihçesi, Ulysses sendromunun nedenleri, Ulysses Sendromu Belirtileri Nelerdir? Ulysses Sendromunun tedavisini inceledik.
Göç, 21. yüzyılda milyonlarca insanın daha iyi fırsatlar, güvenlik ve yeni bir yaşam arayışıyla farklı ülkelere göç etmesiyle önemli bir küresel olgu haline geldi. Şu anda tarihin herhangi bir döneminde olduğundan daha fazla zorla yerinden edilmiş göçmen bulunmaktadır. Artan göç ve yapılan çalışmalar, yeni olguların ortaya çıkmasını ve literatüre yeni kelimeler eklenmesini beraberinde getirmiştir.
Birleşmiş Milletlere göre, dünyada 2000 yılında 173 milyon olan uluslararası göçmen sayısı 2020’de 281 milyona yükselmiştir. Zorunlu göç, bireylerin ve ailelerin yaşamlarının aniden ve çarpıcı biçimde değişmesi nedeniyle derin etkiler yaratır. Ulysses Sendromu bu etkinin kanıtlarından biridir.
Ulysses Sendromu Nedir?
Ulysses Sendromu (Immigrant Syndrome of Chronic and Multiple Stress), Retour (geri dönüş) sendromu olarak da bilinir. Modern göç sürecine özgüdür. Bu süreçte aşırı strese maruz kalan bireylerde ortaya çıkan bazı semptomlar gözlenmiştir. Ulysses sendromu kendi ülkesinden göç etmiş ve uzun süre sonra geri dönen bireylerin deneyimlediği bir durumdur.
Ulysses sendromu, göçmen bireylerin aşırı strese karşı gösterdikleri doğal bir tepkidir. Sendrom, bireylerin kendi ülkelerine yeniden uyum sağlamasını zorlaştırabilecek bir dizi fiziksel, psikolojik ve duygusal semptomla karakterizedir. Sendrom adını, antik Yunan kahramanı Kral Ulysses (Odysseus)‘ten almıştır.
Ulysses Sendromunun Tarihçesi
Ulysses Sendromu ilk olarak 1990’larda, uzun yıllar yurt dışında yaşadıktan sonra İspanya’ya dönen göçmenler arasında bir dizi semptom fark eden İspanyol psikiyatrist Dr. Joseba Achotegui tarafından tanımlandı. Bu sendroma, Homeros’un destansı şiiri “Odyssey”in kahramanı, Ithaca’ya dönmeden önce uzun bir yolculuk geçiren Ulysses adı verilmiştir.
Ulysses Sendromu, ilk keşfinden bu yana Dünya Sağlık Örgütü ve diğer uluslararası sağlık kuruluşları tarafından gerçek bir durum olarak kabul edilmiştir. Ancak bu karmaşık durumun nedenlerini ve tedavi seçeneklerini tam olarak anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Ulysses Sendromunun Nedenleri
Ulysses Sendromunun çeşitli nedenleri olabilir. Çok farklı sebepler bu durumu tetikleyebilir. Faktörlerden bazıları şunlardır:
- Kültür şoku: Yeni bir ülkeye taşınmak zorlu bir süreçtir. Bireyler yeni geleneklere, dile ve sosyal normlara uyum sağladıkça kültür şoku yaşayabilirler.
- Kimlik kaybı: Yabancı bir ülkede yaşamak, bireylerin kimlik duygusunu ve kendi kültürleriyle bağlarını korumalarını zorlaştırabilir.
- Travma: Bazı bireyler kendi ülkelerinde veya göç yolculukları sırasında Ulysses Sendromunun gelişmesine yol açabilecek travma yaşamış olabilirler.
- Destek eksikliği: Sosyal desteği olmayan veya kendi ülkelerinde yalnız hisseden kişiler, Ulysses Sendromu geliştirmeye karşı daha savunmasız olabilir.
Ulysses Sendromu Belirtileri
Göçmenler genellikle sevdiklerinin kaybı, iş ve sosyal destek eksikliği, göç sürecindeki zorluklar ve statü ve kimlik kaybı gibi yoğun stres yaratan bir süreçten geçiyor. Bu süreç bireylerde hem fiziksel hem de psikolojik belirtilere sebep oluyor. Ulysses Sendromunun belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterse de çoğunlukla şunları içerir:
- Depresyon
- Migren
- Endişe, korku
- Uykusuzluk
- Tükenmişlik
- Sinirlilik, gerginlik
- Mide ağrısı ve iştah kaybı
- Konsantrasyon zorluğu
- Artan tütün ve alkol tüketimi
- Özgüven kaybı
Ulysses Sendromu Tedavisi
Ulysses Sendromunun tedavisi terapi, ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişikliklerinin bütünüdür. Tedavi seçeneklerinden bazıları şunlardır:
- Bilişsel-davranışçı terapi: Bu tür terapi, bireylerin olumsuz düşünce kalıplarını tanımlamasına ve semptomları yönetmek için başa çıkma stratejileri geliştirmesine yardımcı olabilir.
- İlaçlar: Semptomların yönetilmesine yardımcı olmak için antidepresanlar reçete edilebilir.
- Yaşam tarzı değişiklikleri: Diyet, egzersiz ve uyku alışkanlıklarında değişiklik yapmak genel sağlığın iyileştirilmesine ve semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir.
Colm Toibi’nin aynı adlı romanından Nick Hornby tarafından sinemaya uyarlanan Brooklyn (2015), Ulysses sendromunu gözler önüne seren güzel bir filmdir. Eğer Ulysses sendromunu daha iyi anlamak isterseniz filme göz atmanızı öneririz.
Sonuç olarak Ulysses Sendromu, kendi ülkesinden göç etmiş ve uzun bir süre sonra geri dönen bireyleri etkileyebilen karmaşık bir durumdur. Sendromun semptomlarının yönetilmesi zor olabilir, ancak uygun tedavi ve destekle bireyler kendi ülkelerinde yeniden uyum sağlamayı ve gelişmeyi öğrenebilirler.
Bu tarz yazılar ilginizi çekiyorsa yine sitemizde yer alan “Travma Sonrası Stres Bozukluğu Tanısı ve Tedavi Yöntemleri” adlı yazımızı inceleyebilirsiniz.
