İtalya’nın en eski festivali Mum Festivali ya da mum yarışı nedir? Mum festivali hangi tarihte düzenlenir? Mum koşusunun İtalyan kültürüne etkileri nelerdir? Bu özel festival hakkında bilmeniz gerekenlere değindik.
İtalya denildiğinde ilk Olarak akla güzel yemekleri, eşsiz mimarisi, kaliteli şarapları ve güzel doğası gelir. Bir ülkenin ruhunu, kültürünü tanımak için saydıklarımız yeterli değildir. Lokal bir insan gibi, yerel festivallere ortak olmak, turistlere de eşsiz bir deneyim fırsatı sunar.
Gubbio bölgesinin Perugia şehrinde gerçekleşen baharın müjdeleyicisi Mum Yarışı İtalyan kültürünü ve geleneklerini tanımak açısından oldukça eşsiz bir fırsattır. Perugia Mum Festivali ismiyle de anılan festival, İtalya’da mayıs ayında gerçekleştirilen etkinliklerden birisidir.
Mum Festivali Nedir?
İtalyanca “Festa Dei Ceri” olarak anılan Mum Festivali, aynı zamanda Aziz Ubaldo Günü olarak da kutlanmaktadır ve İtalya’nın en köklü festivallerinden birisidir. Mum festivali sadece dini bir şenlik ya da tarihi bir canlandırma değildir. Taş şehir olarak anılan Gubbio belgesinin kültürünü ve ruhunu yansıtan bir gelenektir.
Mum Yarışı’nın kökenine, başladığı ana ilişkin olarak net bir hikaye mevcut olmamakla birlikte, iki hikaye üzerinde durulmaktadır. Bunlardan birincisi; Gubbio bölgesi baş psikopozu ve şehrin koruyucusu Aziz Ubaldo, çifçilerin koruyucusu Aziz Antonio’yu ve tüccarların koruyucusu Aziz Georgio’yu anmak için ilk olarak Aziz Ubaldo’nun ölüm yıldönümü olan 1160 yılından günümüze kadar kutlandığına inanılmaktadır.
Mum Bayramı’nın doğuşuna yönelik ikinci hikaye ise; Roma döneminden beri süre gelen hasat tanrıçası Ceres için organize edilen bir festivalin devamı olarak günümüze ulaştığı düşünülmektedir.
Mum Yarışı Nasıl Yapılır?
İtalya’nın en eski festivallerinden biri olan mum koşusu, Gubbio bölgesinin Perugia şehrinde gerçekleştirilir. Gün doğumunu takip eden çan sesi ile başlayan festival, saat 18.00’ı gösterdiğinde mumlarından kutsanmasının ardından; “capodieci” ismiyle anılan takım kaptanlarının ilk olarak seramik sürahileri yere atıp kırması ve üzerinde sembolik heykellerin bulunduğu mumların, akrobatik bir şekilde, ustalıkla yatay konumdan dikey konuma getirmesi ile başlar. Kırılan seramik sürahi parçalarının şans getirdiğine inanılır.
Piazza Grande meydanında mumların üç tur atmasının ardından başlayan mum koşusu, ortalama 20 şer kişiden oluşan 3 grubun her biri 7m ve ortalama 400 kg olan ahşap mumların, İndigo Dağındaki St. Ubando Bazilikası’na taşınması ve üç aziz heykelciklerinin şarkılarla şehre getirilmesi ve mumların yatay konuma getirilmesi ile sona erer.
Renkli kıyafetleri ile ekipler, dağa ulaşıp yeniden meydana geldiklerinde, halk tarafından “Via ch’eccoli” yani “işte buradalar” nidaları ile karşılanırlar. Başlangıç noktasından, İndigo dağına 4,3 km ilerleyen katılımcılar mumları düşürmemek adına büyük çaba sarf ederler.
Mum Koşusuna Kimler Katılır?
- Ceraioli; Gubbiolular, doğuştan ceraiolidir. Mumu taşımakla görevlidirler.
- Kaptanlar; yarışın komutanı olarak anılabilir. Yarışın başından sonuna kadar mumlara eşlik ederler. Mumun bazilikaya ulaşıp kutsanmasının ardından, şehre ilk olarak giriş yapan onlardır.
- Capodieci; her mum için olmak üzere toplam 3 kişi capodieci’dir. Yarıştan sorumludurlar. Yarışın başında sürahiyi atıp ustalıkla, mumu yatay konumdan dikey konuma getirin kişilerdir. Onları Ceraiolilerden ayrıran şey, kıyafetlerindeki 3 azizi temsil eden tüfek, miğfer ve alev armalarıdır.
- Capocetta; günümüze tamamen sembolik olarak bulunan, mumlara eşlik eden görevlilerdir.
- Davulcular; çeşitli yöresel müziklerle festivale eşlik ederler.
İyi bir izlenim bırakmak, koşu esnasında düşmemek, zorlukları aşmak, tempolu koşmak ceraioli felsefesinin temel unsurlarındandır. Maalesef kadınlar, geleneksel olarak bu yarışa katılamamaktadır.
Mum Festivali Ne Zaman Yapılır?
Baharın da habercisi olduğuna inanılan Mum Koşusu, her yıl 15 Mayıs tarihinde gerçekleştirilir. Bu tarih aynı zamanda Aziz Ubaldo’nun da ölüm yıldönümü olan ve Aziz Ubaldo Günü olarak da anılan gün de kutlanmaktadır. İtalya festivalleri, ülke kültürünü tanımak açısından oldukça farklı seçenekleri turistlere sunmaktadır.
Mum Koşusu Nasıl Kazanılır?
Mum Festivali ya da Feast of Candles, Aziz Ubaldo’ya adınmış bir festivaldir. Bu nedenle, zirveye ulaşan ilk mum Aziz Ubaldo’nun figürünün olduğu mumdur, ardından Aziz Giorgio adanan ve devamında da Aziz Antonio’ya adanan mum koşuyu tamamlar. Hızlı koşu esnasına, bir mum yan yatarsa, diğer takımlar o mumu beklemek zorundadır. Mumlar birbirlerini geçemezler. Bu sembolik bir yarıştır.
İtalya mayıs etkinliklerinden, Perugia Festival katılımcılara unutulmaz bir deneyim sunmaktadır. Mum koşusuna katılmasa bile her yıl binlerce insan Mum Bayramı’nı kutlamak için mayıs ayında İtalya’yı ziyaret etmektedir.
Ülkelerin kültürlerini daha yakından tanımamızı sağlayan yerel festivaller ilginizi çekiyorsa; sitemizde yer alan “Tanabata Festivali Nedir ve Japon Kültürüne Etkileri” adlı yazımıza göz atabilirsiniz.
