Uzayda Ne Tür Nesneler X-Işınları Yayar?

Fotonlar, emildikleri dedektöre yönlendirilir ve bireysel fotonların enerjisi, zamanı ve yönü kaydedilir. Bu tür ölçümler, uzak göksel ortamların bileşimi, sıcaklığı ve yoğunluğu hakkında ipuçları sağlayabilir. X-ışınlarının yüksek enerjisi ve nüfuz edici doğası nedeniyle, x-ışınları aynaya çarparlarsa yansımayacaktır (mermilerin duvara çarpmasıyla aynı şekilde). X-ışını teleskopları, otlayan yansıma aynaları kullanarak x-ışınlarını bir detektöre odaklar (tıpkı mermilerin bir duvara bir açıyla çarptığında sekmesi gibi).

NASA’nın Mars Keşif Gezgini Spirit, Mars kayalarındaki çinko ve nikelin spektral işaretlerini tespit etmek için x-ışınları kullanır. Alpha Proton X-Ray Spektrometresi (APXS) cihazı, biri yapıyı belirlemek için diğeri ise bileşimi belirlemek için iki teknik kullanır. Bu tekniklerin her ikisi de metaller gibi daha ağır elementler için en iyi sonucu verir.

X-ışınları, görünür ışıktan farklı olarak, daha yüksek enerjiye sahiptir. X ışınları vücut da dahil olmak üzere birçok cismin içinden geçebilme yeteneğine sahiptir. X-ışınları,  moleküler bağları kırabilecek ve atomları iyonize edebilecek enerjiye sahiptir yani temel olarak bunlar hormon almış ışık gibidir. Biz Dünya’ da X ışınları görmüyoruz çünkü atmosfer bizi koruyor. Bize hastalıkların tanısında etimizin arkasını görüntülememizi sağlıyor. Daha yüksek enerjili x-ışınları ise kanser hücrelerini öldürmek için kullanılır.

Çünkü X ışınları kanserli hücrenin DNA’sını tahrip eder ve kanseri tedavi eder ya da ilerlemesini durdurabilir. Ama Dünya’ nın dışında Uhuru,  bu gezegendeki bütün hayatı öldürmek için gerekenden milyarlarca kat daha güçlü ilk ışınları tespit etti. Ölüm ışını bir Cygnus  topluluğundan geliyor. Cygnus (Kuğu) Takımyıldızı, birçok parlak yıldız içeren modern 88 takımyıldızdan biridir. Bilim adamları X ışığının kaynağının Cygnus X-1 olduğunu belirledi fakat bazı bilim insanları bu ışının herhangi bir yıldız olamayacağını, onların bizim binlerce ışık yılı  uzaktan görmemize yetecek kadar X ışını üretemeyeceğini belirttiler.

Cygnus X-1 konusunda,  tam olarak onun ne olduğunu anlayamadığımızı savundular. Bu iddia kulağa bilim kurgu gibi gelebilir ama X ışını silahları var ve kullanılmakta. Bizimkinden daha eski lazerle milyonlarca yıl geçirmiş bir medeniyeti ve onların ne yapabileceğini düşünecek olursak bu iddia biraz daha gerçekçi gelebilir. Bu silahı  ateşlediğinizde oradan hızlıca uzaklaşmanız gerekir. Ama Cygnus x- 1’in doğal olma ihtimali daha yüksekti. 2009 yılında bilim adamları yüksek enerjili radyo teleskopları kullanarak ilk ışınlarının güçleri konusunda bir ipucu elde ettiler.

Bunun, Cozmostaki en güçlü şey olan bir kara deliğin sonucu olduğunu düşündüler, etrafındaki her şeyi içine alan çökmüş bir ölü yıldız olabilirdi. Kara Delik, kütlesi büyük bir kozmik cisimdir. Kara delik, orada toplanmış kütlenin tamamını uzay zamanı bir deliğe çekiyor. Yani bu o kadar yoğundu ki dışarı çıkmaya çalışan ışık asla başaramıyordu.

Kara deliğin kütle çekimi o kadar güçlüydü ki bu çevredeki yıldızı da parçalıyordu. Cygnus x- 1’ in x ışınlarının ortaya çıkarıyordu. Yavaş yavaş bu yıldızı oluşturan madde, yıldız kara deliğin inanılmaz gücüne yenilene kadar karadeliğe doğru çekiliyordu. Böylelikle bütün bu bilim kurgu benzeri iddialar yalanlanmış oldu. Böylelikle Cygnus x-1’in tanımı, galaktik X-ışını kaynağı olarak belirlenmiştir. İçinde kara delik olduğu düşülmektedir. Cygnus X-1’in geniş ölçüde bir kara delik olduğu kabul edilmiştir. Kendi sınıfında en çok incelenen astronomik nesneler arasına girmiştir.

Güneş üzerindeki güneş fırtınaları, enerjik parçacıklardan oluşan bulutları Dünya’ya doğru fırlatır. Bu yüksek enerjili parçacıklar, Dünya’nın manyetosferi tarafından süpürülebilir ve bazen bir aurora ile sonuçlanan jeomanyetik fırtınalar yaratabilir. Bir auroraya neden olan Güneş’ten gelen enerjik yüklü parçacıklar, Dünya’nın manyetosferindeki elektronlara da enerji verir. Bu elektronlar Dünya’nın manyetik alanı boyunca hareket eder ve sonunda Dünya’nın iyonosferine çarparak x-ışını emisyonlarına neden olur. Bu x-ışınları, Dünya atmosferinin alt kısımları tarafından emildikleri için Dünya’daki insanlar için tehlikeli değildir.

The post Uzaydaki X Işınlarının Kaynağı Nedir? first appeared on .