Czym jest operat szacunkowy i kiedy się go wykonuje?

Niewiele osób wie o istnieniu operatu szacunkowego. Sporo osób nigdy nie spotkało się z tym pojęciem, co Jest równoznaczne z tym, że nie mają pojęcia o jego istnieniu. Tymczasem ten dokument jest niepozorny, ale bardzo praktyczny i warto go mieć.

Czym jest operat? Kiedy i kto powinien go przygotować? Dlaczego w niektórych sytuacjach jest niezastąpiony?

Profesjonalna dokumentacja

Przede wszystkim Operat Szacunkowy to dokument, który może zostać stworzony wyłącznie przez osobę, która ma odpowiednie uprawnienia. Chodzi tutaj o uprawnionego rzeczoznawcę majątkowego. To właśnie on ma niezbędną wiedzę i doświadczenie, które pozwala mu przygotować odpowiednie dokumenty, które mają za zadanie przedstawić rzeczywistą wartość nieruchomości.

Dzięki temu bank czy inna instytucja finansowa wiedzą, jaka wartość kredytu będzie odpowiednia. W ten sposób zmniejsza się ryzyko udzielenia zbyt wysokiego lub zbyt niskiego finansowania. Do tego oczywiście nieruchomość jest zabezpieczeniem kredytu, więc bank po prostu musi mieć pewność, co do jej wartości. Nie ma możliwości, by operat był przygotowywany przez osobę bez aktualnych uprawnień.

Taki dokument nie będzie w rzeczywistości brany pod uwagę przez instytucję finansową wymagającą operatu szacunkowego. Zaznaczmy, że ten dokument jest oficjalny, a osoba, która się pod nim podpisuje, odpowiada prawnie za treść sporządzonego opracowania.

W razie popełnienia w nim błędów może ona zostać pociągnięta do odpowiedzialności nawet na drodze sądowej.

Kiedy jest wymagany operat szacunkowy?

Dokument w formie wyceny nieruchomości jest potrzebny do tego, by uzyskać kredyt hipoteczny. Musi on być wykonany przez rzeczoznawcę zaakceptowanego przez dany bank.

Zwykle osoba, która chciałaby otrzymać kredyt hipoteczny, może samodzielnie wybrać rzeczoznawcę, który przygotuje operat, ale równocześnie specjalista musi znajdować się na liście rzeczoznawców, których opinia jest uznawana przez bank.

Bardzo często operat jest wykonywany także na prośbę osoby, która przygotowuje się do zakupu nieruchomości. Na jego podstawie można najlepiej ocenić stan nieruchomości oraz to, czy jej cena jest adekwatna do stanu.

Na własne potrzeby nie ma obowiązku korzystać z operatu, choć z pewnością bardzo ułatwia on podjęcie decyzji o zakupie. Dzięki temu, że jest wykonywany przez niezależnego rzeczoznawcę, jego wycena jest obiektywna i zgodna ze stanem faktycznym.

Operat wykonany przez bank czy indywidualnie?

Operat szacunkowy można zlecić samodzielnie lub też skorzystać z pośrednictwa banku. W tym drugim wypadku bank zleca przygotowanie operatu jednemu ze swoich rzeczoznawców, a potencjalny kredytobiorca jest obarczony kosztami jego przygotowania. Trzeba jednak wiedzieć, że z perspektywy klienta banku nie jest to dobre rozwiązanie.

Po pierwsze w takiej sytuacji operat jest własnością banku i to bank ma wgląd w niego jako pierwszy. To oznacza, że klient może być niemiło zaskoczony odmową udzielenia kredytu. Po drugie klient, który zna wycenę, jest w lepszej pozycji negocjacyjnej.

Dzięki tej wiedzy może ustalić, jaka kwota kredytu będzie w tym wypadku najlepsza oraz jaki wkład własny jest niezbędny. Po trzecie, w razie odmowy udzielenia kredytu, klient nie może dostarczyć operatu do innego banku, pomimo że już za niego zapłacił.

Stworzenie kolejnego dokumentu będzie wymagało poświęcenia na to dodatkowego czasu i wniesienia kolejnej opłaty. Z tych powodów na pewno zdecydowanie bardziej opłaca się samodzielnie zlecić przygotowanie operatu, choć zalecane jest korzystanie z listy rzeczoznawców zalecanych przez bank.

W jakim terminie należy wykonać operat szacunkowy?

Ważną sprawą jest też to, że operat szacunkowy jest ważny aż przez 12 miesięcy. Oznacza to, że można wykonać go niemal rok przed uzyskaniem decyzji kredytowej, która jest niezbędna do tego, by możliwe było podpisanie umowy kupna-sprzedaży nieruchomości.

To bardzo ważne, bo umożliwia zarezerwowanie nieruchomości już na etapie jej budowy z pewnością, że kredyt hipoteczny na jej zakup zostanie udzielony we właściwym momencie. Niestety jednak po upływie 12 miesięcy od opracowania operatu, konieczne jest wykonanie jego aktualizacji.

W tym czasie mogło dużo się zmienić np. w otoczeniu nieruchomości. Również ceny rynkowe mogą zmienić się na tyle, że konieczna jest zmiana wyceny, która ma być podstawą do udzielenia kredytu. Warto jednak wiedzieć, że w ustawie znajduje się też opis kilku wyjątkowych sytuacji, w których operat należy zaktualizować już wcześniej.

Przykładem takiego zdarzenia może być zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Ile kosztuje wykonanie operatu?

Ceny operatów szacunkowych są bardzo zróżnicowane. Zwykle wynoszą one od 300 do 500 zł, choć zdarzają się też dużo droższe dokumenty.

Na cenę największy wpływ ma rodzaj i wielkość nieruchomości. Im bardziej skomplikowane i czasochłonne jest przygotowanie operatu, tym droższa będzie ostateczna wycena. Jej koszt zawsze ponosi potencjalny kredytobiorca, a w razie nie uzyskania pozytywnej decyzji kredytowej koszt operatu nie jest zwracany.

Artykuł Operat szacunkowy – co to jest i dlaczego go potrzebujesz? pochodzi z serwisu .