Get Even More Visitors To Your Blog, Upgrade To A Business Listing >>

Kripto Para Dolandırıcılığı

Tags: kripto

Kripto para, günümüz finansal sisteminde devrim niteliğinde bir yenilik olarak önemli bir hız kazandı. Ancak bu teknolojik gelişmeler, yeni fırsatların yanı sıra çeşitli riskleri de beraberinde getirdi. Kripto paraların sağladığı anonimlik ve düzenlemelerden uzak olma durumu, dolandırıcılar için çekici bir ortam oluşturdu. Kripto para dolandırıcılığı, hem bireysel yatırımcılar hem de kurumsal yapılar için küresel bir tehdit haline geldi.

Kripto Para Nedir?

Kripto para, dijital bir para birimidir ve güvenliği kriptografiyle sağlanır. Merkezi otoriteye bağlı değildir ve blockchain teknolojisi ile işlem kaydı tutulur. Anonimlik, güvenlik, sınırsız ve sınır ötesi transfer gibi avantajlar sunar. Dijital cüzdanlarda saklanır ve genellikle borsalarda alınıp satılır.

Kripto Para Nasıl Kazanılır?

Kripto para kazanmanın birçok yolu bulunmaktadır. Bunlardan biri, güçlü bilgisayarlarla madencilik yaparak blok zincirinde işlemleri doğrulamak ve karşılığında kripto para kazanmaktır. Diğer yaygın yöntem ise kripto borsalarından alım yaparak veya ticaret ile fiyat dalgalanmalarından yararlanarak kazanç sağlamaktır. Ayrıca, staking yoluyla mevcut kripto paralarınızı belirli bir süre kilitleyip ödüller kazanabilirsiniz. Bunun yanında, yeni projeler airdrop ile kullanıcılarına ücretsiz kripto dağıtabilir, ya da freelance işlerde kripto para ödemesi almak da mümkündür. Bazı oyunlar ve uygulamalar ise kullanıcılarına kripto para ödülleri verir.

Kripto Para Borsaları Nelerdir?

Kripto para borsaları, gerçek para birimleri veya diğer kripto paralar ile alışveriş yapabileceğiniz platformlardır; burada kripto para alım satımı gerçekleştirebilirsiniz.

En yaygın kripto para borsalarından bazıları şunlardır: Binance, Coinbase,OKx, Bybit, Upbit, Kraken, Bitfinex, KuCoin, Gate.io, HTX

Türkiye’deki en yaygın kripto para borsaları ise şunlardır: BtcTurk, Paribu, Bitexen, Bitci, Bitlo, Koinim.

Kripto Para Dolandırıcılığı Nedir?

Kripto para dolandırıcılığı kripto para birimleri kullanılarak kullanıcıların veya yatırımcıların hileli davranışlar ile aldaltılarak maddi zarara sokulması yoluyla yapılır. Bu tür dolandırıcılıklar, genellikle yüksek kazanç vaat eden sahte yatırım fırsatları, yanıltıcı projeler veya güvenilirmiş gibi görünen platformlar aracılığıyla yapılmaktadır.

Kripto Para Dolandırıcılığı Yöntemleri Nelerdir?

Kripto para dolandırıcılığı pek çok yöntemle gerçekleştirilebilmektedir. Bu yöntemlerden bazılarını aşağıda açıklayacağız. Bu yöntemler temelde yatırım aldatmacaları ve kimlik avı yani kripto kullanıcılarının hesap bilgilerini ele geçirme yoluyla dolandırmaya dayanmaktadır.

Phising (Oltalama/Yemleme)

Kullanıcıların sahte sitelere yönlendirilerek kişisel bilgilerini, cüzdan şifrelerini veya kimlik bilgilerinin çalınması yöntemidir. Bu tür siteler, gerçek kripto para cüzdan şifrelerinizi (özel anahtar) çalmanın yanı sıra, sizi kendi cüzdanlarına transfer yapmaya ikna ederek varlıklarınıza el koyabilmektedir.

Aldatıcı/Sahte Coin Satışı

Dolandırıcılık amacıyla özel olarak tasarlanmış coinler, piyasaya şişirilerek sürülür. Geliştiriciler, çeşitli haberler ve reklamlar aracılığıyla bu coinlerin fiyatını hızla artırır. Ardından, yükselen fiyatlardan faydalanarak coinleri yüksek fiyatlarla satarlar. Bu yöntem, yatırımcılara söz konusu kripto paraların ileride büyük bir değere ulaşacağı izlenimini vererek dolandırıcılığı gerçekleştirir. Bu durum, yatırımcıların büyük kayıplar yaşamasına neden olabilir.

Ponzi Şeması (ponzi scheme)

Ponzi şeması, yüksek kazanç sağlayan bir yatırım fırsatı varmış gibi sunarak yatırımcıları sisteme çekmeyi hedefleyen bir dolandırıcılık yöntemidir. Bu sistemde, ilk yatırımcılara yapılan ödemeler, daha sonra sisteme katılanların yatırdıkları paralarla finanse edilir. Böylece, dolandırıcılar, yatırımcılara sürekli bir kazanç vaadi sunarak uzun bir süre boyunca sistemin devam etmesini sağlamaya çalışır. Dolandırıcılar, borsadaki toplam para miktarı belirli bir seviyeye ulaştığında, kullanıcıların borsa erişimini engelleyerek sistemdeki parayı kendi hesaplarına aktarır.

Fidye/Zararlı Yazılımlar

Kullanıcıların cihazlarının sistemindeki dosyalara zarar veren yazılımlar yoluyla kripto para cüzdanlarına erişim bilgilerini çalmak suretiyle yapılan dolandırıcılık yöntemidir.

Pump and Dump (ÅŸiÅŸir ve sat)

Dolandırıcılar, bir kripto paranın fiyatını yapay olarak yükseltmek amacıyla sahte alım işlemleri gerçekleştirirler. Sonrasında, ellerindeki varlıkları yüksek fiyatlarla satarak büyük karlar elde ederken, diğer yatırımcılar bu süreçte kayıplar yaşar. Bu yöntem kişileri projelere ön satış veya coin yatırımı yapmaları için yönlendirerek, yalanlar ve vaatlerle dolandırmak suretiyle kripto para dolandırıcılığı Telegram gruplarında yaygın olarak yapılmaktadır.

Kripto Para Dolandırılığı Nereye Şikyaet Edilir?

Kripto Para üzerinden dolandırıldım ne yapmalıyım? Kripto paranız üzerinden dolandırıldığınız takdirde en yakın emniyet birimine şikayet edebilir ya da Cumhuriyet Başsavcılığına müracaat ederek suç duyurusunda bulunabilirsiniz. Savcılığa sunacağınız dilekçede, dolandırıcılık şikayetinizi açıkça belirtmeli ve karşılaştığınız dolandırıcılık eyleminin ne zaman ve nasıl gerçekleştiğini detaylandırmalısınız.

Ayrıca eğer dolandırıcılık, bir kripto para borsası aracılığıyla meydana geldiyse, durumu ilgili borsaya bildirerek hesabınızın güvenliğini sağlamasını ve gerekli araştırmanın yapılmasını talep edebilirsiniz. Borsalar, bu tür durumlarla karşılaşan kullanıcılara genellikle destek sağlamaktadır.

Kripto Para Dolandırıclığı Suçu Hangi Suç Kapsamına Girer?

Kripto para dolandırıclığı suçu hangi suç kapsamına girer? Hırsızlık suçunu oluşturur mu?

Kripto para dolandırıcılığı, bilişim suçları kapsamında değerlendirilmektedir. Öğretide bilişim, çeşitli alanlardaki verilerin depolanması, organize edilmesi, işlenmesi, değerlendirilmesi ve iletilmesiyle ilgilenen bir bilim dalı olarak tanımlanır.

TCK’de kripto para dolandırıclığı suçu özel bir suç tipi olarak düzenlenmemiştir.

Dolandırıcılık suçu, bir kişinin hileli yollarla başka birini yanıltarak, mağdurun veya bir başkasının malvarlığına zarar verecek şekilde kendisine ya da bir başkasına haksız kazanç sağlaması olarak tanımlanabilir.

TCK m.157 dolandırıcılık suçunu ‘’hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlanması’’ olarak tanımlamıştır.

TCK’nin 158.maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ‘’Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle’’ yapılan dolandırıcılık eylemini dolandırıcılığın nitelikli hali olarak düzenlenmiştir. Dolayısıyla kripto para dolandırıcılığı suçu TCKm158/1(f) kapsamına girer ve nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur. Bazı durumlarda (g) bendi kapsamında da kabul edilebilir.

TCK m141’de hırsızlık suçu “Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden almak”  olarak düzenlenmiştir. Dolayısıyla bir kimseye ait, fiziki hâlde mevcut olan ve içerisinde kripto varlıkların saklandığı soğuk cüzdanın çalınması durumunda hırsızlık suçu meydana gelebilecektir.

Bu yazımızla birlikte daha önce yazmış olduğumuz Kara Para Aklama Nedir Yöntemleri Nelerdir başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.

Kripto Para Dolandırıcılığının Cezası Nedir?

Kripto para dolandırıcılığı TCK m.158 uyarınca nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturduğundan cezası 158. maddenin birinci fıkrasının son cümlesinde belirtildiği üzere  üç yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır.

Ayrıca, yine birinci fıkranın son cümlesine göre (f) bendinde sayılan hallerde hapis cezasının alt sınırı dört yıldan, adli para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz denildiğinden kripto para dolandırıcılığı suçunun bilişim sistemlerinin, banka ve kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi halinde bu alt sınırlar uygulanır.

Son olarak, 158. maddenin 3. fıkrasına göre, dolandırıcılık ve nitelikli dolandırıcılık suçlarının üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi durumunda ceza yarı oranında arttırılacaktır. Suç, bir suç örgütü faaliyetleri kapsamında işlendiğinde ise ceza bir kat artırılacaktır.

Kripto Para Dolandırıcılığına Uğradım Paramı Nasıl Geri Alırım?

Kripto paraların anonim yapısı, dolandırıcılık vakalarında kaybedilen parayı geri almayı oldukça zorlaştırmaktadır. Bununla birlikte, bazı hukuki yollar kullanılarak parayı geri almak mümkün olabilmektedir.

  • Dolandırıcı hakkında suç duyurusunda bulunma hakkınız bulunmaktadır. SoruÅŸturma veya kovuÅŸturma aÅŸamasında, sanık size zararınızı telafi etme teklifinde bulunabilir. EÄŸer şüpheli ya da sanık, suçun gerçekleÅŸmesinden sonra zararı karşılamaya karar verirse, bu durumda cezasında indirim yapılması mümkün olacaktır. Dolandırıcı tespit edildiÄŸinde, savcılık dava açarak durumu mahkemeye iletecektir. Mahkeme, dolandırıcılığa dair sunulan deliller ışığında, maÄŸdur olduÄŸunuz paranın geri ödenmesi yönünde karar verebilir.
  • Hukuk mahkemelerinde haksız fiil nedeniyle maddi ve manevi zararlar için tazminat davası açarak kaybettiÄŸiniz paranın iadesini talep edebilirsiniz.

Kripto Paraların Güvenliği Nasıl Sağlanır?

Kripto paraların güvenliği nasıl sağlanır? Kripto para dolandırıcılığından korunmanın yolları nelerdir?

Kripto para dünyasında dolandırıcılığa karşı kendinizi korumak, hem bilinçli bir yaklaşım hem de temkinli adımlar gerektirir. Sizi olası tehlikelerden uzak tutacak bazı önlemler şunlardır:

Araştırma Yapılmalı

Kripto para yatırımı yapmadan önce derinlemesine bir araştırma şarttır. İlk adım olarak, projeyi geliştiren ekibi iyice tanıyın, geçmişteki başarılarını ve güvenilirliklerini gözden geçirin. Projeye dair teknik dökümanları (whitepaper) incelemek de kritik bir adımdır; bu dökümanlar projenin arkasındaki teknolojiyi, hedefleri ve yol haritasını detaylandırır. Projenin neyi amaçladığını, nasıl bir sorunu çözmeyi hedeflediğini anlamak önemlidir. Ayrıca bir kripto para biriminin nasıl işlediğini tam olarak anlamadıysanız, yatırım kararı vermeden önce daha fazla araştırma yapmanız daha iyidir.

İki Faktörlü Kimlik Doğrulama (2FA) Kullanılmalı

İki faktörlü doğrulama (2FA), şifre güvenliğini artıran ek bir katmandır. 2FA’yı etkinleştirdiğinizde, sadece şifreyle yetinmek yerine, hesaba giriş için bir doğrulama uygulaması ya da SMS ile gelen rastgele bir kod da gerekir. Bu sayede, şifreniz ele geçirilse bile hesaba erişim sağlamak çok daha zor hale gelir. Bu yüzden, borsa hesaplarınızda, cüzdanlarınızda ve diğer kripto hizmetlerinde mutlaka 2FA’nın aktif olduğundan emin olun.

Soğuk Cüzdanlar Kullanılmalı

Soğuk cüzdanlar, özel anahtarları çevrim dışı saklayarak yalnızca işlemler sırasında kısa süreli çevrim içi hale getirir. Bilgisayar saldırıya uğrasa bile kripto paralar güvende kalır. Sınırlı bağlantı dezavantajlı olsa da, güçlü güvenlik önemli bir avantaj sunar. Bu, dolandırıcılık veya hacker saldırılarından korunmak için etkili bir yoldur.

Resmi Borsalar Kullanılmalı

Kripto para işlemleri için yasal ve düzenlenmiş borsaları kullanmak, dolandırıcılık ve güvenlik risklerini minimize eder. Lisanslı borsalar, kullanıcı fonlarını korumak ve şeffaflık sağlamak adına daha güvenilir bir altyapı sunar.

Gerçekçi Olunmalı

Kripto para dünyasında “garantili kazanç” vaat eden hiçbir yatırım gerçekçi değildir. Olağanüstü yüksek getiri vaat eden projelere karşı temkinli olun ve gerçek olamayacak kadar iyi görünen tekliflerden uzak durun. Hızla zenginlik vaadi sunan şirketler genellikle dolandırıcıdır; bu tür durumlarda her zaman dikkatli hareket etmek gerekir.

Sosyal medyada karşımıza çıkan kripto reklamlarına karşı dikkatli olunmalı

Dolandırıcılar, hileli projelerini tanıtmak için ünlülerin ya da tanınmış iş insanlarının görüntülerini izinsiz kullanarak güven kazanmayı hedefler. Ayrıca, sahte çekilişler ya da ücretsiz para vaatleriyle ilgiyi artırmaya çalışırlar. Bu tür fırsatlara rastladığınızda, daima şüpheci olun ve detaylı bir araştırma yapmadan asla adım atmayın.

Aceleci davranılmamalı

Dolandırıcılar, paranızı hızlı yatırmanız için baskı yaparak bonuslar veya indirimler vaat edebilirler. Acele etmeyin ve herhangi bir yatırımda bulunmadan önce mutlaka kendi araştırmanızı yapın. Eğer birisi aniden sizinle iletişime geçip bir kripto fırsatı sunuyorsa, bu genellikle dolandırıcılıktır. Kişisel bilgilerinizi paylaşmayın ve para aktarmaktan kaçının; dikkatli olmak tasarruflarınızı korumanın en iyi yoludur.

Cüzdan anahtarları kimseyle paylaşılmamalı

Cüzdanınızı güvence altına almak, kripto para yatırımlarının temelidir; çünkü özel anahtarlara sahip bir cüzdan olmadan işlemler gerçekleştiremezsiniz. Eğer bir firma, yatırım fırsatına katılmak için anahtarlarınızı paylaşmanızı talep ederse, bu büyük olasılıkla bir dolandırıcılıktır. Cüzdan anahtarlarınızı asla kimseyle paylaşmayın; bu, varlıklarınızı korumanın en etkili yoludur.

Kripto Para Dolandırıcılığı Thodex

Thodex, 2017 yılında Faruk Fatih Özer tarafından Koineks adıyla kurulan ve kripto paraların alım-satımına aracılık eden Türkiye’nin ilk global kripto para borsasıdır.

21 Nisan 2021’de Thodex, beş gün sürecek bir sistem kapama duyurusu yaptıktan sonra, şirketin sahibi Faruk Fatih Özer ve diğer yöneticilerin sosyal medya hesaplarını kapatması, kullanıcılar arasında dolandırıcılık endişelerini artırdı ve bu nedenle bazı kullanıcılar, Thodex hakkında suç duyurusunda bulundu.

Özer’in  23 Nisan 2021 ‘de Arnavutluk’a kaçtığı tespit edilmiş ve 30 Ağustos 2022’de Arnavutluk’ta yakalanmıştır. Nisan 2023’te Türkiye’ye iade edilmiştir. 23 Nisan 2023’te ise Özer çıkarıldığı Nöbetçi Sulh Hakimliğince tutuklu yargılanmış ve Anadolu 9. Ağır Ceza Mahkemesi, kripto para borsası Thodex hakkında yürütülen “dolandırıcılık” davasına ilişkin kararını 7 Eylül 2023’te kamuoyuna duyurmuştur.

Verilen kararda Faruk Fatih Özer, Güven Özer ve Serap Özer “örgüt kurma, yönetme ve örgüte üye olmak”, “nitelikli dolandırıcılık”, “mal varlığı değerlerini aklama”, “bilişim sistemleri kullanmak suretiyle dolandırıcılık” suçlarından 11 bin 196 yıl 10 ay 15’er gün hapis cezası ile cezalandırılmıştır.

Mahkeme, ayrıca sanıklar Faruk Fatih Özer, Güven Özer ve Serap Özer’e ayrı ayrı 8 milyar 871 milyon 675 bin lira olmak üzere toplamda 26 milyar 615 milyon 25 bin lira adli para cezasına hükmetmiştir.

Gerekçeli kararda, Thodex’in reklam ve tanıtımında tanınmış ünlülerin kullanıldığı, bu sayede mağdurların yanıltıldığı ve firmanın diğer kripto borsalarına göre daha fazla kâr vaatleriyle dikkat çektiği belirtildi. Thodex’in, müşterilerine gerçekte var olmayan varlıklar satması ve bu varlıkların platform tarafından soğuk cüzdana çıkarıldığı bilgisinin verilmemesi hileli eylemler olarak değerlendirildi. Ayrıca, ilk aşamada müşterilere hızlı yanıt vererek güven sağlandığı, bu güvenin promosyon vaatleri ve manipülasyonlarla artırıldığı, ardından gerçek varlıkların soğuk cüzdana aktarılmasıyla sanıkların mağdur varlıklarını ele geçirdiği ifade edilmiştir.

Mart 2022’de Thodex ÅŸirketinin sahibi firari Faruk Fatih Özer’in ailesinin avukatı,  Sevgi Eraslan yaptığı açıklamada ‘’risk piyasasında bir hacklenme söz konusu olduÄŸunda sistemin kapatılmasının normal olduÄŸunu ve Özer’in sistemi kapatmasının bundan kaynaklanıp dolandırıclık suçuna vücut vermediÄŸini’’ iddia etmiÅŸtir ve maÄŸdurların ‘’[email protected]’’ mail adresinden kendilerine ulaÅŸarak zararlarını bildirebileceklerini ve tespit edilen maÄŸdurlardan 373’ünün zararlarının giderildiÄŸini söylemiÅŸtir.

Yargılama devam ederken yeni mağdurların ortaya çıkması üzerine Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, Faruk Fatih Özer ve diğer sanıklar hakkında ikinci bir soruşturma dosyası açtı. 572 mağdurun şikayeti doğrultusunda düzenlenen ikinci iddianamede, Thodex üzerinden dolandırıcılık yapıldığı ve mağdurların toplam zararının 94 milyon lira olduğu belirtildi. İddianamede, Faruk Fatih Özer’in “suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama”, “nitelikli dolandırıcılık” ve “örgüt kurma ve yönetme” suçlarından toplam 11 bin 462 yıla kadar hapis cezası talep edilirken, diğer sanıklar için de benzer suçlardan çeşitli sürelerde hapis cezası istenerek dosya ağır ceza mahkemesine gönderildi. 

Sonuç

Kripto para dolandırıcılığı ülkemizde kripto paraların yaygın olarak kullanılmaya başlamasıyla oluşan bir durumdur. Bilerek veya bilmeyerek, istemeyerek bu suçun faili veya mağduru olunabilir. Bu nedenle dijital dünyada dikkatli olunmalı ve herhangi bir sorunda hukuki süreci başlatmalıdır. Konu hakkında uzman bir ceza avukatı ile yola çıkarak süreci takip etmeniz tavsiye edilir.



This post first appeared on Aslan Duran Hukuk, please read the originial post: here

Share the post

Kripto Para Dolandırıcılığı

×