Ülkü Tamer Kimdir?
20 Şubat 1937 tarihinde Gaziantep’te dünyaya gelen Ülkü Tamer, 2 Nisan 2018 tarihinde hayata gözlerini yummuştur. Sanatçı şairliğinin yanında gazeteci, çevirmen, dergi ve yayınevi editörü, telif hakları temsilcisi ve aktör olarak da anılmaktadır.
İlk evliliğini kolejden beri aşık olduğu Tomris Uyar ile yapmıştır. Bu evlilik Tomris Uyar’ın Cemal Süreya’ya aşık olması ile son bulmuştur. Çiftin “Ekin” adlı bir çocukları olmuştur. Fakat birkaç aylıkken bebekleri hayatını kaybetmiştir. Bundan dolayı da Ülkü Tamer’in “Virgülün Başından Geçenler” kitabının başında Ekin’e ithaf edilen bir kısım bulunmaktadır.
Usta şairin ilk şiiri “Dünya’nın bir köşesinden Lucia” 1954 yılında “Kaynak” dergisinde yayınlanmıştır. Böylece şairin ismi yavaş yavaş duyulmaya başlamıştır. 1959 yılında ise ilk şiir kitabı “Soğuk Otların Altında” çıkmıştır. Bu şiir kitabından itibaren sanatçının üslubunda “İkinci Yeni”nin izlerini görmekteyiz. Soyutlamaların yer alması, anlam kapalılığı ve özgün imgeleme anlayışı Ülkü Tamer’in şiirlerinde hemen göze çarpmaktadır. Türkü ve masal tadında bir üslup ve çocuksu duyarlılıkla yazdığı şiirleri her dönemde sanatçının özgün olmasını sağlamıştır. 1970’li yıllardan itibaren ise toplamsal duyarlılıkla ve ironiyle örülmüş derin acıları ve trajedileri dile getiren şiirler yazmaya başlamıştır.
Sanatçının şiirleri çeşitli müzisyenler tarafından bestelenmiş ve şarkı olarak ünlü isimler tarafından söylenmiştir. Zülfü Livaneli, “Güneş Topla Benim İçin” albümünde Ülkü Tamer’in “Antep Neresi” kitabındaki şiirleri bestelemiştir.
GÜNEŞ TOPLA BENİM İÇİN
– Karacaoğlan’a –
Seheryeli çık dağlara
Güneş topla benim için
Haber ilet dört diyara
Güneş topla benim için
Umutların arasından
Kirpiklerin karasından
Döşte bıçak yarasından
Güneş topla benim için
Yazdan kıştan ilkbahardan
Mahpuslardan dört duvardan
Doludizgin sevdalardan
Güneş topla benim için
Seheryeli yâr gözünden
Havadaki kuş izinden
Geceleyin gökyüzünden
Güneş topla benim için.
Çeviri alanında birçok çalışması bulunan sanatçının yaptığı çeviriler arasında; Pinokyo’yu, La Fontaine fablarını, Grimm Kardeşlerin masallarını, Faulkner hikâyelerini; Shakespeare, Çehov, Brecht, Miller, Steinbeck, İbsen gibi dünyaca ünlü birçok yazarın eserlerini görmekteyiz. Ayrıca dünyaca ünlü çocuk kitabı serisi Harry Potter’ın ilk kitabı “Felsefe Taşı”nı da Ülkü Tamer çevirmiştir.
Ülkü Tamer, Edith Hamilton’dan Mitologya çevirisiyle Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülünü (1965), İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür kitabıyla Yeditepe Şiir Armağanını (1967), Alleben Öyküleri kitabıyla da Yunus Nadi Öykü Armağanını (1991), Bir Adın Yolculuktu ile Melih Cevdet Anday Şiir Ödülünü (2015) kazanmıştır.
Ülkü Tamer’in Eserleri:
Şiirleri:
Soğuk Otların Altında (1959)
Gök Onları Yanıltmaz (1960)
Ezra ile Gary (1962)
Virgülün Başından Geçenler (1965)
İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür (1966)
Sıragöller (1974)
Seçme Şiirler (1981)
Antep Neresi (1986)
Yanardağın Üstündeki Kuş (toplu şiirler, 1986)
Ben Sana Teşekkür Ederim (2003)
Bir Adın Yolculuktu (2014).
Antolojileri:
Çağdaş Latin Amerika Şiiri Antolojisi (1982)
Öyküleri:
Alleben Öyküleri (1991 Yunus Nadi Öykü Armağanı)
Çocukluğumdaki Bayramlar (Alleben Öyküleri)
Anıları:
Alleben Anıları (1997)
Yaşamak Hatırlamaktır (1998)
Bir Gün Ben Tiyatrodayken (2003)
Çocuk Kitapları:
Şeytanın Altınları (1989)
Pullar Savaşı, Günışığı Hoşça Kal (2000)
Tele Yunus
Çocuklara Genel Kültür
Ne Biliyorum?
Hangisi Doğru?
Tiyatroları:
Kadı (Musahipzade Kemal’den uyarlama).
Senaryoları:
Bir Milyara Bir Çocuk
Beni Bekledinse
Bu yazı Ülkü Tamer Kimdir? ilk olarak şu sitede yayınlanmıştır. Ders Koçu - Bilgi Platformu.Yazının kaynağı bu sitedir.
