Wieczna zmarzlina, śnieg i lód ciągnące się po horyzont i lodowaty wiatr smagający w twarz. Wokół nie ma nic, oprócz niewielkich wzgórz i huczącego oceanu. Gdzieś daleko na południu majaczy Skandynawia, a na północy już tylko Ocean Arktyczny i Biegun Północny. Jednak w tym nieprzyjaznym krajobrazie uwagę zwraca niewielkie wejście, prowadzące do długiego i wąskiego tunelu, który sprawia wrażenie, jakby znikał we wnętrzu góry. To nie jest historia zaczerpnięta ze skandynawskiego kryminału. Nie jest to żadne tajne więzienie, ani owiana tajemnicą stacja badawcza. Zapraszam Cię na wycieczkę do Światowego Banku Nasion na wyspie Svalbard w Norwegii.

Czy wyobrażasz sobie sytuację, że w wyniku wielkiego konfliktu zbrojnego środowisko zostaje tak bardzo zdegradowane, że zniszczone zostają praktycznie wszelkie tereny rolnicze, a uprawiana na nich żywność po prostu znika z powierzchni Ziemi? Albo, że w wyniku globalnego kataklizmu, zniszczona zostaje światowa uprawa roślin jadalnych? Lub, po prostu, człowiek przez swoją pychę doprowadzi do sytuacji, w której wyniszczona zostanie większość gatunków roślin, które spożywamy na co dzień?

Czy możliwe będzie odtworzenie zasobów roślin, które wszyscy dobrze znamy? Czy istnieje miejsce, gdzie można by te nasiona przechować na wypadek globalnej katastrofy lub zniszczenia bioróżnorodności na naszej planecie? Tak. Takim właśnie miejscem jest Globalny Bank Nasion, zbudowany na norweskiej wyspie Svalbard, mniej więcej w połowie drogi między Norwegią, a Biegunem Północnym.

Położenie Globalnego Banku Nasion

Zdjęcia Banku Nasion na wyspie Svalbard znajdziesz TUTAJ.

Svalbard jest najdalej wysuniętym na północ miejscem, do którego kursują regularne rejsy lotnicze. Jest to miejsce stabilne geologiczne, co oznacza, że nie grożą mu ruchy tektoniczne, mogące stanowić zagrożenie dla magazynu. Panuje tam odpowiednio niski poziom wilgotności powietrza i nie ma ryzyka powodzi, ze względu na odpowiednią wysokość nad poziomem morza.

Długi i wąski tunel prowadzi do magazynu, znajdującego się we wnętrzu góry. Jest on wydrążony w wiecznej zmarzlinie, dzięki czemu w magazynie panuje stała temperatura, mniej więcej -18 stopni Celsjusza, co pozwala na naturalne zamrażanie nasion, bez konieczności zużywania ogromnej ilości energii.

Wewnątrz banku znajdują się specjalne zabezpieczenia – monitoring, detektory ruchu, czujniki dymu i czujniki pożarowe.

Co znajduje się w Banku Nasion?

Magazyn jest w stanie pomieścić 2,5 biliona nasion! To naprawdę ogromna liczba. Obecnie znajduje się w nim około 880 tysięcy nasion roślin jadalnych, praktycznie z każdego kraju na świecie. Ta liczba bardzo dobitnie wskazuje, jak ogromną różnorodność pokarmu roślinnego natura dała człowiekowi. Dobry argument na głupi mit, że jak się nie je mięsa, to chodzi się głodnym J

W Banku Nasion znajdziemy wszystkie dobrze nam znane rośliny, poczynając od ryżu, soi, czy ziemniaka, poprzez egzotyczne odmiany, spożywane tylko w niektórych rejonach świata.

Nasiona są przechowywane w foliowych opakowaniach, składających się z kilku warstw, które z kolei zostają umieszczone w specjalnie posegregowanych czarnych skrzynkach. Niska temperatura i odpowiednia wilgotność powodują, że nasiona mogą być przechowywane przez długie lata, a po rozmrożeniu będą wciąż nadawać się do wysiewu.

Do banku przyjmowane są tylko nasiona roślin, znajdujących się w międzynarodowej dokumentacji i zgodnych z prawem międzynarodowym. Kraj lub instytucja, które zdecydują się na zdeponowanie nasion w magazynie, zachowują pełne prawo do owych nasion i pozostają one jego własnością.

Globalny Bank Nasion nie posiada stałego personelu. Jest on zarządzany przez międzynarodową organizację nonprofit Crop Trust, której misją jest zachowanie bioróżnorodności na Ziemi i zniwelowanie ryzyka braku żywności na świecie. W zarządzaniu Globalnym Bankiem Żywności Crop Trust wspiera norweski rząd.

Wirtualny spacer po Globalnym Banku Nasion

Po co to wszystko?

Globalny Bank Żywności powstał przede wszystkim w celu zapobiegania deficytowi żywności na świecie. Jak wspomniałam na początku artykułu, w wypadku globalnej katastrofy, czy to w wyniku działań człowieka, czy też spowodowanej siłami natury, mogłoby dojść do zniszczenia lub nawet zniknięcia z powierzchni Ziemi, znacznej części roślin jadalnych. Położenie Globalnego Banku Żywności zapewnia bezpieczeństwo przechowywanych w nim nasion – nie groźne mu będą ani światowe konflikty zbrojne, ani katastrofy naturalne. Ponadto, nasiona są w stanie przetrwać w nienaruszonym stanie i zachować zdolność do kiełkowania przez długie lata.

Bioróżnorodność na naszej planecie jest niezbędna dla zachowania równowagi w przyrodzie i umożliwienia życia człowieka na Ziemi.

Zmagazynowane w Banku Nasion zasoby już się przydały. Niestety. Jako pierwszy kraj w historii, o wydanie swoich nasion poprosiła Syria, gdzie w latach 2008-2014 naukowcy wyhodowali nasiona (m.in. fasoli, jęczmienia, czy pszenicy), mające wysoką wydajność nawet w bardzo suchych regionach. Syryjscy naukowcy chcą odbudować swoją kolekcję nasion, która została zniszczona w wyniku wojny. Odpornymi na suszę i trudne warunki nasionami chcą podzielić się z innymi krajami Bliskiego Wschodu.

Banki nasion na świecie

Praktycznie każdy kraj posiada swój bank nasion, jednak nie są one zabezpieczone w takim stopniu, jak ten na Svalbard, co powoduje, że narażone są na zniszczenie, czy to w wyniku działalności człowieka (wojny, katastrofy przemysłowe), czy też w wyniku kataklizmów przyrodniczych. Jako przykład można podać bank nasion w Iraku i Afganistanie, które zniszczone zostały w wyniku wojny, czy też bank nasion na Filipinach, zmieciony z powierzchni ziemi przez ogromne tsunami.

Więcej na temat Globalnego Banku Nasion znajdziesz TUTAJ.

Możesz również odbyć wirtualny spacer i zajrzeć do banku nasion TUTAJ.

Zdjęcia Banku Nasion na wyspie Svalbard znajdziesz TUTAJ.

Słyszałeś o Globalnym Banku Nasion w Norwegii? Twoim zdaniem tego typu banki są potrzebne? Daj znać w komentarzu!

Artykuł Globalny Bank Nasion, Norwegia – Svalbard Global Seed Vault pochodzi z serwisu Naturalnie Niebanalnie.