جهاد از ريشهء «جُهد» يا «جَهد» به معناي زحمت، مشقت،توان، طاقت و تلاش بسيار توأم با سختي است. (مفردات راغب اصفهاني) و در اصطلاح عبارت است از: بذل جان، مال و توان در راه‏اعتلاي اسلام و بر پا داشتن شعائر ايمان و دين. (جواهر الکلام). جنگ را از آن جهت جهاد گويند که تلاش همراه با رنج‏است، مجاهد يعني تلاش کننده و جنگ کننده. (قاموس قرآن)

     مرحوم علامه طباطبائي ره در تفسير آيه 78 از سوره حج (جاهدوا في الله حق جهاده ...) مي فرمايد: كلمه جهاد به معناي بذل جهد و كوشش در دفع دشمن است و بيشتر بر مدافعه به جنگ اطلاق مي‏شود و ليكن گاهي به طور مجاز توسعه داده مي‏شود به طوري كه شامل دفع هر چيزي كه ممكن است شري به آدمي برساند مي‏شود .